Erkjenn folkemordet på armenarane
Representanthuset i USA røysta denne veka for å erkjenna folkemordet på armenarane frå 1915 til 1917. Det er eit viktig vedtak, for i USA har ein prøvd å få til dette vedtaket i årevis utan å lukkast.
Sjølvsagt kalla Tyrkia inn USAs ambassadør til eit møte i Ankara for å stå til rette for vedtaket. For Tyrkia nektar enno for at det skjedde eit folkemord, og seier det ikkje er prov for at kanskje så mange som 1,5 millionar menneske vart drepne.
Armenarane kalla folkemordet for «aghed», katastrofen. Fleire hundre tusen menneske – tala varierer mellom 800.000 og 1,5 millionar – vart massakrerte, mishandla eller omkom av svolt og utmatting under den store deportasjonen av armenarar frå Det ottomanske riket til Mesopotamia og Syria. Det fyrste folkemordet i moderne tid var eit faktum.
Ufatteleg nok har berre rundt 30 land offisielt gått ut og sagt at drapa på armenarane var eit folkemord. Og fram til no har USA og Noreg ikkje vore mellom desse landa. Grunnen har sjølvsagt vore redsla for reaksjonar frå Tyrkia og svekking av USAs og Natos interesser i regionen – og norske regjeringar har etter tur fylgt pliktskuldig og servilt opp USAs nei til erkjenning.
Det er tragisk at dette skal måtta vera eit tema i 2019. Vi hadde ein sjanse på overtid til å retta opp unnlatingssynda ved 100-årsjubileet i 2015, men tok han ikkje. No når Representanthuset i USA endeleg har gjort det, er ikkje USA-serviliteten lenger eit hinder for norsk erkjenning av folkemordet. Vi må såleis snarast retta opp feilstega mot dei armenske offera.
Legg gjerne inn i vedtaket eit sitat frå Fridtjof Nansen, Folkeforbundets høgkommissær for dei armenske flyktningane. Han var i 1927 klar og tydleg i kritikken av regjeringane i Europa og deira manglande handling. For som han skriv: «De gjaldt jo bare dette lille blødende, men begavede folk utan oljefelter og utan gullminer.»
Svein Gjerdåker
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Representanthuset i USA røysta denne veka for å erkjenna folkemordet på armenarane frå 1915 til 1917. Det er eit viktig vedtak, for i USA har ein prøvd å få til dette vedtaket i årevis utan å lukkast.
Sjølvsagt kalla Tyrkia inn USAs ambassadør til eit møte i Ankara for å stå til rette for vedtaket. For Tyrkia nektar enno for at det skjedde eit folkemord, og seier det ikkje er prov for at kanskje så mange som 1,5 millionar menneske vart drepne.
Armenarane kalla folkemordet for «aghed», katastrofen. Fleire hundre tusen menneske – tala varierer mellom 800.000 og 1,5 millionar – vart massakrerte, mishandla eller omkom av svolt og utmatting under den store deportasjonen av armenarar frå Det ottomanske riket til Mesopotamia og Syria. Det fyrste folkemordet i moderne tid var eit faktum.
Ufatteleg nok har berre rundt 30 land offisielt gått ut og sagt at drapa på armenarane var eit folkemord. Og fram til no har USA og Noreg ikkje vore mellom desse landa. Grunnen har sjølvsagt vore redsla for reaksjonar frå Tyrkia og svekking av USAs og Natos interesser i regionen – og norske regjeringar har etter tur fylgt pliktskuldig og servilt opp USAs nei til erkjenning.
Det er tragisk at dette skal måtta vera eit tema i 2019. Vi hadde ein sjanse på overtid til å retta opp unnlatingssynda ved 100-årsjubileet i 2015, men tok han ikkje. No når Representanthuset i USA endeleg har gjort det, er ikkje USA-serviliteten lenger eit hinder for norsk erkjenning av folkemordet. Vi må såleis snarast retta opp feilstega mot dei armenske offera.
Legg gjerne inn i vedtaket eit sitat frå Fridtjof Nansen, Folkeforbundets høgkommissær for dei armenske flyktningane. Han var i 1927 klar og tydleg i kritikken av regjeringane i Europa og deira manglande handling. For som han skriv: «De gjaldt jo bare dette lille blødende, men begavede folk utan oljefelter og utan gullminer.»
Svein Gjerdåker
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.