Flukta til prisonen
Den flytande brakkeriggen «Bibby Stockholm» som blei innflytt denne veka i hamna i Portland i Dorset, minner om ein gamal og illkjend britisk praksis. Innkvartering på prison hulks – skip som flyt, men ikkje er sjødyktige – var mykje bruka til straffangar i Storbritannia frå 1776 og dei neste 80 åra.
Revoltar i den amerikanske kolonien gav god tilgang på kvesta skip, og då kolonien vann sjølvstendekrigen mot britane, hopa fangane seg opp på dei flytande prisonane me kjenner frå «Terje Vigen» – straffangar var ikkje lenger velkomne til USA. (Slik oppdaga britane på nytt Australia i ei skuff med gamle kart etter James Cook, men det er ei anna soge).
Historia er innbakt i nyhendet om «Bibby Stockholm». Denne gongen er ikkje føremålet å fylla koloniane med britiske lenkegjengar. No er poenget å mana fram dei gamle skremmebileta for å hindra at folk frå koloniane søkjer seg til Storbritannia.
I seg sjølv er «Bibby Stockholm» ein heilt OK brakkerigg, hundre meter lang, i tre etasjar. Han har tidlegare husa oljearbeidarar som er vande med høg standard, og han har sirkulert i Europa som hybelhus for heimlause, studentar og – sist – anleggsarbeidarar i Sverige.
No er både eine- og fellesromma møblerte med køysenger. Slik skal eit halvt tusen mann, for dei er alle einslege menn, få plass på denne eine riggen.
Det er ikkje billigare å driva flytande asylmottak enn å driva mottak på den britiske landjorda, syner reknestykka til avisa Guardian. Vinsten i «Bibby Stockholm»-riggen ligg i eit rykte så dårleg at asylsøkjarane søkjer seg andre stader.
Den britiske regjeringa lèt til å meina alvor. Ettersom freistnaden på å senda asylsøkjar til Rwanda førebels har stranda i retten, trugar ho med å senda småbåtflyktningar til øya Ascension i Sør-Atlanteren, nord for Tristan da Cunha, og St. Helena som er eit anna PR-gufs frå Napoleonskrigane. Det var der keisaren enda sine dagar i einsemd etter slaget ved Waterloo.
Noreg avslutta, får vona vera, eksperimenteringa med flyktningskip i 1987, då tre hundre flyktningar og asylsøkjarar var innkvarterte ved Oslo hamn på den svenske amerikalinjas gamle M/S «Stockholm». Det hjelpte lite å døypa skipet om til «Fridtjof Nansen» og kalla det «flotell».
Johan Brox
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Den flytande brakkeriggen «Bibby Stockholm» som blei innflytt denne veka i hamna i Portland i Dorset, minner om ein gamal og illkjend britisk praksis. Innkvartering på prison hulks – skip som flyt, men ikkje er sjødyktige – var mykje bruka til straffangar i Storbritannia frå 1776 og dei neste 80 åra.
Revoltar i den amerikanske kolonien gav god tilgang på kvesta skip, og då kolonien vann sjølvstendekrigen mot britane, hopa fangane seg opp på dei flytande prisonane me kjenner frå «Terje Vigen» – straffangar var ikkje lenger velkomne til USA. (Slik oppdaga britane på nytt Australia i ei skuff med gamle kart etter James Cook, men det er ei anna soge).
Historia er innbakt i nyhendet om «Bibby Stockholm». Denne gongen er ikkje føremålet å fylla koloniane med britiske lenkegjengar. No er poenget å mana fram dei gamle skremmebileta for å hindra at folk frå koloniane søkjer seg til Storbritannia.
I seg sjølv er «Bibby Stockholm» ein heilt OK brakkerigg, hundre meter lang, i tre etasjar. Han har tidlegare husa oljearbeidarar som er vande med høg standard, og han har sirkulert i Europa som hybelhus for heimlause, studentar og – sist – anleggsarbeidarar i Sverige.
No er både eine- og fellesromma møblerte med køysenger. Slik skal eit halvt tusen mann, for dei er alle einslege menn, få plass på denne eine riggen.
Det er ikkje billigare å driva flytande asylmottak enn å driva mottak på den britiske landjorda, syner reknestykka til avisa Guardian. Vinsten i «Bibby Stockholm»-riggen ligg i eit rykte så dårleg at asylsøkjarane søkjer seg andre stader.
Den britiske regjeringa lèt til å meina alvor. Ettersom freistnaden på å senda asylsøkjar til Rwanda førebels har stranda i retten, trugar ho med å senda småbåtflyktningar til øya Ascension i Sør-Atlanteren, nord for Tristan da Cunha, og St. Helena som er eit anna PR-gufs frå Napoleonskrigane. Det var der keisaren enda sine dagar i einsemd etter slaget ved Waterloo.
Noreg avslutta, får vona vera, eksperimenteringa med flyktningskip i 1987, då tre hundre flyktningar og asylsøkjarar var innkvarterte ved Oslo hamn på den svenske amerikalinjas gamle M/S «Stockholm». Det hjelpte lite å døypa skipet om til «Fridtjof Nansen» og kalla det «flotell».
Johan Brox
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.