JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Leiar

Frå lensmann til politiavdelingsleiar

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
1878
20210212
1878
20210212

Regjeringa vedtok for eit år sidan at det skal lagast kjønnsnøytrale ord for stillingar i staten. No er arbeidet kome til lensmann.

Ifylgje assisterande direktør i Politidirektoratet har dei etter «gode diskusjoner og flere forslag» enda på politiavdelingsleiar. Tittelen skal visst nok ta opp i seg «lensmennenes litt ulike organisatoriske plassering i de nye distriktene».

Kanskje det. Men det er leitt at lensmann skal ut av språket. Det er ein god og sterk tittel som knyter stillinga til historia vår og gjev innehavaren av tittelen autoritet i bygda.

Politiavdelingsleiar er derimot langt og vanskeleg å hugsa, og det vert i praksis uråd å skilja stillinga frå alle andre avdelingsleiarstillingar som måtte vera i politi- og lensmannsetaten. Ein får i det heile inntrykk av at det er ei eller anna underordna stilling styrt frå næraste by.

Å få laga gode kjønnsnøytrale avløysarord er klokt. Sjølvsagt skal det heita riksmeklar og ikkje riksmeklingsmann. Skipsfartslova og ikkje sjømannslova. Eller helsesjukepleiar og ikkje helsesyster.

Men kva skal vi gjera med nordmann? Det er rett nok ikkje ein offisiell tittel, men skal det endrast òg? Vi kan gjera som svenskane og endra nordmann til norske. «Eg møtte to svenskar og to norskar i Spania.» Det er ei grei løysing reint språkleg. Aasmund Olavsson Vinje skreiv norsken, likeins vert det brukt mange stader på Nordmøre og i Trøndelag. Men det vil likevel stri mot norsk språktradisjon og språkkjensla mange har.

Alternativ kunne vi innføra to parallelle ord nordmann og nordkvinne, slik som ein gjer med politimann og politikvinne. Men vi treng òg ei nemning som femner om begge delar. Det enklaste er difor å vera pragmatisk i oppfølginga av vedtaket til regjeringa og godta at nokre ord ikkje eignar seg for endring. Nordmann og lensmann er blant desse orda.

Svein Gjerdåker

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Regjeringa vedtok for eit år sidan at det skal lagast kjønnsnøytrale ord for stillingar i staten. No er arbeidet kome til lensmann.

Ifylgje assisterande direktør i Politidirektoratet har dei etter «gode diskusjoner og flere forslag» enda på politiavdelingsleiar. Tittelen skal visst nok ta opp i seg «lensmennenes litt ulike organisatoriske plassering i de nye distriktene».

Kanskje det. Men det er leitt at lensmann skal ut av språket. Det er ein god og sterk tittel som knyter stillinga til historia vår og gjev innehavaren av tittelen autoritet i bygda.

Politiavdelingsleiar er derimot langt og vanskeleg å hugsa, og det vert i praksis uråd å skilja stillinga frå alle andre avdelingsleiarstillingar som måtte vera i politi- og lensmannsetaten. Ein får i det heile inntrykk av at det er ei eller anna underordna stilling styrt frå næraste by.

Å få laga gode kjønnsnøytrale avløysarord er klokt. Sjølvsagt skal det heita riksmeklar og ikkje riksmeklingsmann. Skipsfartslova og ikkje sjømannslova. Eller helsesjukepleiar og ikkje helsesyster.

Men kva skal vi gjera med nordmann? Det er rett nok ikkje ein offisiell tittel, men skal det endrast òg? Vi kan gjera som svenskane og endra nordmann til norske. «Eg møtte to svenskar og to norskar i Spania.» Det er ei grei løysing reint språkleg. Aasmund Olavsson Vinje skreiv norsken, likeins vert det brukt mange stader på Nordmøre og i Trøndelag. Men det vil likevel stri mot norsk språktradisjon og språkkjensla mange har.

Alternativ kunne vi innføra to parallelle ord nordmann og nordkvinne, slik som ein gjer med politimann og politikvinne. Men vi treng òg ei nemning som femner om begge delar. Det enklaste er difor å vera pragmatisk i oppfølginga av vedtaket til regjeringa og godta at nokre ord ikkje eignar seg for endring. Nordmann og lensmann er blant desse orda.

Svein Gjerdåker

Emneknaggar

Fleire artiklar

Ein brannmann arbeider i eit bustadområde i Odesa, som vart råka av ein sverm av russiske rakettar 17. november i år.

Ein brannmann arbeider i eit bustadområde i Odesa, som vart råka av ein sverm av russiske rakettar 17. november i år.

Foto: Bergingstenesta i Ukraina

KrigSamfunn

Putin og fullmånen

Trump har lova å få slutt på Russlands krigføring 21. januar. Spørsmålet er kor Musk og Orbán står då, og kor sint Putin er.

Andrej Kurkov
Ein brannmann arbeider i eit bustadområde i Odesa, som vart råka av ein sverm av russiske rakettar 17. november i år.

Ein brannmann arbeider i eit bustadområde i Odesa, som vart råka av ein sverm av russiske rakettar 17. november i år.

Foto: Bergingstenesta i Ukraina

KrigSamfunn

Putin og fullmånen

Trump har lova å få slutt på Russlands krigføring 21. januar. Spørsmålet er kor Musk og Orbán står då, og kor sint Putin er.

Andrej Kurkov
Ei lauvtynn silisiumskive foredla til mikrobrikker på laboratoriet til Sintef i Forskingsparken i Oslo.

Ei lauvtynn silisiumskive foredla til mikrobrikker på laboratoriet til Sintef i Forskingsparken i Oslo.

Foto: Sindre Deschington

ReportasjeFeature

Mikrobrikkene som formar framtida

Finst det ein snarveg til å forstå stormaktsspelet og teknologien bak dei viktige databrikkene? Ja, ein kan ta turen til Sintefs laboratorium på Blindern i Oslo.

Christiane Jordheim Larsen
Ei lauvtynn silisiumskive foredla til mikrobrikker på laboratoriet til Sintef i Forskingsparken i Oslo.

Ei lauvtynn silisiumskive foredla til mikrobrikker på laboratoriet til Sintef i Forskingsparken i Oslo.

Foto: Sindre Deschington

ReportasjeFeature

Mikrobrikkene som formar framtida

Finst det ein snarveg til å forstå stormaktsspelet og teknologien bak dei viktige databrikkene? Ja, ein kan ta turen til Sintefs laboratorium på Blindern i Oslo.

Christiane Jordheim Larsen

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis