Frå lensmann til politiavdelingsleiar
Regjeringa vedtok for eit år sidan at det skal lagast kjønnsnøytrale ord for stillingar i staten. No er arbeidet kome til lensmann.
Ifylgje assisterande direktør i Politidirektoratet har dei etter «gode diskusjoner og flere forslag» enda på politiavdelingsleiar. Tittelen skal visst nok ta opp i seg «lensmennenes litt ulike organisatoriske plassering i de nye distriktene».
Kanskje det. Men det er leitt at lensmann skal ut av språket. Det er ein god og sterk tittel som knyter stillinga til historia vår og gjev innehavaren av tittelen autoritet i bygda.
Politiavdelingsleiar er derimot langt og vanskeleg å hugsa, og det vert i praksis uråd å skilja stillinga frå alle andre avdelingsleiarstillingar som måtte vera i politi- og lensmannsetaten. Ein får i det heile inntrykk av at det er ei eller anna underordna stilling styrt frå næraste by.
Å få laga gode kjønnsnøytrale avløysarord er klokt. Sjølvsagt skal det heita riksmeklar og ikkje riksmeklingsmann. Skipsfartslova og ikkje sjømannslova. Eller helsesjukepleiar og ikkje helsesyster.
Men kva skal vi gjera med nordmann? Det er rett nok ikkje ein offisiell tittel, men skal det endrast òg? Vi kan gjera som svenskane og endra nordmann til norske. «Eg møtte to svenskar og to norskar i Spania.» Det er ei grei løysing reint språkleg. Aasmund Olavsson Vinje skreiv norsken, likeins vert det brukt mange stader på Nordmøre og i Trøndelag. Men det vil likevel stri mot norsk språktradisjon og språkkjensla mange har.
Alternativ kunne vi innføra to parallelle ord nordmann og nordkvinne, slik som ein gjer med politimann og politikvinne. Men vi treng òg ei nemning som femner om begge delar. Det enklaste er difor å vera pragmatisk i oppfølginga av vedtaket til regjeringa og godta at nokre ord ikkje eignar seg for endring. Nordmann og lensmann er blant desse orda.
Svein Gjerdåker
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Regjeringa vedtok for eit år sidan at det skal lagast kjønnsnøytrale ord for stillingar i staten. No er arbeidet kome til lensmann.
Ifylgje assisterande direktør i Politidirektoratet har dei etter «gode diskusjoner og flere forslag» enda på politiavdelingsleiar. Tittelen skal visst nok ta opp i seg «lensmennenes litt ulike organisatoriske plassering i de nye distriktene».
Kanskje det. Men det er leitt at lensmann skal ut av språket. Det er ein god og sterk tittel som knyter stillinga til historia vår og gjev innehavaren av tittelen autoritet i bygda.
Politiavdelingsleiar er derimot langt og vanskeleg å hugsa, og det vert i praksis uråd å skilja stillinga frå alle andre avdelingsleiarstillingar som måtte vera i politi- og lensmannsetaten. Ein får i det heile inntrykk av at det er ei eller anna underordna stilling styrt frå næraste by.
Å få laga gode kjønnsnøytrale avløysarord er klokt. Sjølvsagt skal det heita riksmeklar og ikkje riksmeklingsmann. Skipsfartslova og ikkje sjømannslova. Eller helsesjukepleiar og ikkje helsesyster.
Men kva skal vi gjera med nordmann? Det er rett nok ikkje ein offisiell tittel, men skal det endrast òg? Vi kan gjera som svenskane og endra nordmann til norske. «Eg møtte to svenskar og to norskar i Spania.» Det er ei grei løysing reint språkleg. Aasmund Olavsson Vinje skreiv norsken, likeins vert det brukt mange stader på Nordmøre og i Trøndelag. Men det vil likevel stri mot norsk språktradisjon og språkkjensla mange har.
Alternativ kunne vi innføra to parallelle ord nordmann og nordkvinne, slik som ein gjer med politimann og politikvinne. Men vi treng òg ei nemning som femner om begge delar. Det enklaste er difor å vera pragmatisk i oppfølginga av vedtaket til regjeringa og godta at nokre ord ikkje eignar seg for endring. Nordmann og lensmann er blant desse orda.
Svein Gjerdåker
Fleire artiklar
Takumi (Hitoshi Omika) og dottera Hana (Ryo Nishikawa) lever eit roleg liv på bygda, som no kan få ein «glampingplass».
Foto: Another World Entertainment
Djevelen i detaljane
By mot land er eit sentralt tema i endå ein framifrå film av Ryusuke Hamaguchi.
Ingrid Storholmen har teke utgangspunkt i eit stort datamateriale om folkehelsa i Nord-Trøndelag.
Foto: Merete Haseth
Våren over mannalivet
Ingrid Storholmen gjer tørre helsedata om til levande liv i Bloddråpetall.
Finaste finnbiffen med grøne erter, potet og tyting.
Foto: Dagfinn Nordbø
Finaste finnbiffen
«Seier eg at eg skal invitere på finnbiff, blir folk berre glade. Dei veit at dei skal få smake noko av det beste landet vårt har å by på av ingrediensar, med reinkjøt som helten.»
Teikning: May Linn Clement
Krigen er ei ufatteleg ulukke for Ukraina. Men også for Russland er det som skjer, ein katastrofe.
Tusen dagar med russisk katastrofe
Jens Stoltenberg gjekk av som generalsekretær i Nato 1. oktober. No skal han leie styringsgruppa for Bilderberg-møta.
Foto: Thomas Fure / NTB
Mingleklubben for makt og pengar
Jens Stoltenberg blir partyfiksar for Bilderberg-møta, ein institusjon meir i utakt med samtida enn nokon gong.