Når målet er 2 prosent
Donald Trump svingar pisken over Nato-landa som ikkje brukar nok pengar på forsvar, og Noreg lovar bot og betring: Vi skal auka forsvarsutgiftene frå 1,6 til 2 prosent av bruttonasjonalproduktet (BNP) i god tid innan 2024. Det same gjer andre irettesette medlemsland, bortsett frå Storbritannia, Hellas og Estland, som alt er i mål med pengebruken.
Noko skurrar. Har ikkje arme Hellas noko betre å bruka pengar på enn forsvar? Med Tyrkia som nabo er kan hende ikkje svaret opplagt, sjølv om båe er Nato-medlemer. Men kva med oss? Noreg kan saktens trenga eit betre og ikkje minst breiare forsvar.
Diverre er det ikkje gjeve at noko blir betre berre av di det kostar meir. Dette er vel kjent for oss som har interesse for til dømes bistand, der målet lenge har vore å løyva 1 prosent av BNP til dei mest trengande landa og folka i verda. 1 prosent av BNP i Olje-Noreg anno 2018 er ei uhorveleg mengd pengar, så mykje at det er uråd å få brukt alt på fornuftige prosjekt – som i regelen er små, enkle og rimelege.
Når eit eittprosentmål innan bistand er til mest hjelp for bistandsparasittar, kva kan ein då venta av eit toprosentmål for forsvaret? Oppgangstid for våpenhandlarane.
Nato-målet for pengebruk på forsvar er såleis best eigna til å gjera Donald Trump til lags og seier lite om kvaliteteten på forsvaret av landet vårt. Men i bistandspolitikken så vel som i forsvarspolitikken oppstår det ein meiningsauksjon der politikarane vil visa betre hjartelag eller større forsvarsvilje enn rivalane sine ved å overby dei.
Om Noreg har Nato-motstandarar att, eller i det minste Nato-kritikarar, lèt dei høyra påfallande lite frå seg for tida. Med Trump som Nato-sponsor, Erdogan som alliert og Jens Stoltenberg som vår eigen natoastmaster er slike røyster sårt sakna i det offentlege ordskiftet.
Johan Brox
Ferie for Dag og Tid
Med denne utgåva av Dag og Tid tek bladstova
ferie i to veker. Neste avis kjem fredag 3. august.
Dag og Tid
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Donald Trump svingar pisken over Nato-landa som ikkje brukar nok pengar på forsvar, og Noreg lovar bot og betring: Vi skal auka forsvarsutgiftene frå 1,6 til 2 prosent av bruttonasjonalproduktet (BNP) i god tid innan 2024. Det same gjer andre irettesette medlemsland, bortsett frå Storbritannia, Hellas og Estland, som alt er i mål med pengebruken.
Noko skurrar. Har ikkje arme Hellas noko betre å bruka pengar på enn forsvar? Med Tyrkia som nabo er kan hende ikkje svaret opplagt, sjølv om båe er Nato-medlemer. Men kva med oss? Noreg kan saktens trenga eit betre og ikkje minst breiare forsvar.
Diverre er det ikkje gjeve at noko blir betre berre av di det kostar meir. Dette er vel kjent for oss som har interesse for til dømes bistand, der målet lenge har vore å løyva 1 prosent av BNP til dei mest trengande landa og folka i verda. 1 prosent av BNP i Olje-Noreg anno 2018 er ei uhorveleg mengd pengar, så mykje at det er uråd å få brukt alt på fornuftige prosjekt – som i regelen er små, enkle og rimelege.
Når eit eittprosentmål innan bistand er til mest hjelp for bistandsparasittar, kva kan ein då venta av eit toprosentmål for forsvaret? Oppgangstid for våpenhandlarane.
Nato-målet for pengebruk på forsvar er såleis best eigna til å gjera Donald Trump til lags og seier lite om kvaliteteten på forsvaret av landet vårt. Men i bistandspolitikken så vel som i forsvarspolitikken oppstår det ein meiningsauksjon der politikarane vil visa betre hjartelag eller større forsvarsvilje enn rivalane sine ved å overby dei.
Om Noreg har Nato-motstandarar att, eller i det minste Nato-kritikarar, lèt dei høyra påfallande lite frå seg for tida. Med Trump som Nato-sponsor, Erdogan som alliert og Jens Stoltenberg som vår eigen natoastmaster er slike røyster sårt sakna i det offentlege ordskiftet.
Johan Brox
Ferie for Dag og Tid
Med denne utgåva av Dag og Tid tek bladstova
ferie i to veker. Neste avis kjem fredag 3. august.
Dag og Tid
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.