Når meinings-målingane tar over
Det er lett å tru at ting var betre før, men valkampen i år må ha vore ein av dei minst opplysande valkampane på lang tid. For mykje har dreia seg om meiningsmålingar og ulike konfliktskapande Listhaug-utspel.
Meiningsmålingar passar godt til å laga naudsynt dramaturgi og spaning på nettsidene gjennom dagen og veka. Meiningsmålingane er enkle å nytta til korte og spissa overskrifter. TV2 hadde denne veka fylgjande overskrift: «Høyre kraftig tilbake». Den «kraftige» tilbakegangen var på 1,6 prosent, noko som er godt innanfor feilmarginen på 1,1 til 2 prosent.
Meiningsmålingar er sjølvsagt interessante for å sjå trendar og store endringar i oppslutninga til partia. Problemet vert når meiningsmålingar kjem for ofte, når media siterer kvarandre i omtaler av meiningsmålingar, og når målingane vert drøfta som om dei var det endelege valresultatet. Dette er uheldig.
Når meiningsmålingane får for stor merksemd, kjem dei overordna og prinsipielle sidene av politikken i bakgrunnen. I staden får ein debattar om valstrategiar og eigenskapane til partileiarane. Dessutan må dei mange meiningsmålingane – og vinklinga og spissinga media gjer av det som ofte er små endringar – truleg òg påverka oppslutnaden til dei same partia. Dette er problematisk i seg sjølv.
Eit opplyst og godt politisk ordskifte med vekt på saker og skilnader partia imellom er viktig for å sikra ei brei politisk rekruttering. Diverre har partia gått tilbake som medlemsorganisasjonar dei siste tiåra. I 1980 var 16 prosent av folket medlemer i eit politisk parti. I 2015 var talet sju prosent. I 1980 var sju prosent av folket aktive i eit politisk parti. I dag er talet så lågt som to prosent.
Desse tala må takast alvorleg. Det breie, folkelege engasjementet har vore ein styrke ved det norske demokratiet.
Godt val!
Svein Gjerdåker
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Det er lett å tru at ting var betre før, men valkampen i år må ha vore ein av dei minst opplysande valkampane på lang tid. For mykje har dreia seg om meiningsmålingar og ulike konfliktskapande Listhaug-utspel.
Meiningsmålingar passar godt til å laga naudsynt dramaturgi og spaning på nettsidene gjennom dagen og veka. Meiningsmålingane er enkle å nytta til korte og spissa overskrifter. TV2 hadde denne veka fylgjande overskrift: «Høyre kraftig tilbake». Den «kraftige» tilbakegangen var på 1,6 prosent, noko som er godt innanfor feilmarginen på 1,1 til 2 prosent.
Meiningsmålingar er sjølvsagt interessante for å sjå trendar og store endringar i oppslutninga til partia. Problemet vert når meiningsmålingar kjem for ofte, når media siterer kvarandre i omtaler av meiningsmålingar, og når målingane vert drøfta som om dei var det endelege valresultatet. Dette er uheldig.
Når meiningsmålingane får for stor merksemd, kjem dei overordna og prinsipielle sidene av politikken i bakgrunnen. I staden får ein debattar om valstrategiar og eigenskapane til partileiarane. Dessutan må dei mange meiningsmålingane – og vinklinga og spissinga media gjer av det som ofte er små endringar – truleg òg påverka oppslutnaden til dei same partia. Dette er problematisk i seg sjølv.
Eit opplyst og godt politisk ordskifte med vekt på saker og skilnader partia imellom er viktig for å sikra ei brei politisk rekruttering. Diverre har partia gått tilbake som medlemsorganisasjonar dei siste tiåra. I 1980 var 16 prosent av folket medlemer i eit politisk parti. I 2015 var talet sju prosent. I 1980 var sju prosent av folket aktive i eit politisk parti. I dag er talet så lågt som to prosent.
Desse tala må takast alvorleg. Det breie, folkelege engasjementet har vore ein styrke ved det norske demokratiet.
Godt val!
Svein Gjerdåker
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.