Sjølvtekt og sjølvtukt
Denne veka har me høyrt om eigaren av bilverkstaden i Vågsbygd som fekk stole eit stillas verdt 50.000 kroner. Trass i at overvakingskameraet hans fanga bilete av det som truleg var tjuvane, melde politiet pass. «De underrettes om at forholdet er henlagt da det ikke er fremkommet tilstrekkelige opplysninger til å identifisere gjerningsmannen». Eigaren la då bilete ut på Facebook, og spurde om nokon kjende att karane.
Kva skulle han elles gjera? Det sa ikkje Datatilsynet noko om då dei varsla ei bot på 75.000 for «eit svært alvorleg brot på personvernlova» av di bileta på Facebook ikkje var sladda. Verkstadeigaren skulle ha anonymisert dei mistenkte illgjerningsmennene, til dess ingen kjende dei – eller seg – att. Etter lova.
Datatilsynet har eit poeng. Sjølvtekt er og bør vera ulovleg av di få av oss eigentleg ønskjer eit samfunn som tillet det – eit vill-vest-samfunn. Hjå oss skal det vera politiet som etterforskar og arresterer, medan domstolen dømer. I teorien. Men diverre altså ikkje alltid i praksis, som verkstadeigaren her har blitt mint om. Kva tilsyn er det som bøtelegg brot mot den ålmenne rettskjensla?
Denne veka har me òg høyrt om professoren i Stavanger som har sjikanert kvinner med slibrige tekstmeldingar. Ei rekkje mottakarar har lagt ut bilete av slike meldingar på Facebook. Derfrå er dei formidla vidare i ymse medium til oss alle. Bileta av professoren er like usladda som av tjuvane i Vågsbygd.
Er professoren utan sjølvtukt òg offer for sjølvtekt? Det kan vera noko for Datatilsynet og alle oss andre å grubla på i fellesferien. Finst det – og bør det finnast – eit personvern for trakasserande menn til liks med mistenkte tjuvar?
Johan Brox
Ferie for Dag og Tid
Med denne utgåva av Dag og Tid tek bladstova ferie i tre veker. Neste avis kjem 4. august. I mellomtida ønskjer me lesarane god sommar.
Dag og Tid
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Denne veka har me høyrt om eigaren av bilverkstaden i Vågsbygd som fekk stole eit stillas verdt 50.000 kroner. Trass i at overvakingskameraet hans fanga bilete av det som truleg var tjuvane, melde politiet pass. «De underrettes om at forholdet er henlagt da det ikke er fremkommet tilstrekkelige opplysninger til å identifisere gjerningsmannen». Eigaren la då bilete ut på Facebook, og spurde om nokon kjende att karane.
Kva skulle han elles gjera? Det sa ikkje Datatilsynet noko om då dei varsla ei bot på 75.000 for «eit svært alvorleg brot på personvernlova» av di bileta på Facebook ikkje var sladda. Verkstadeigaren skulle ha anonymisert dei mistenkte illgjerningsmennene, til dess ingen kjende dei – eller seg – att. Etter lova.
Datatilsynet har eit poeng. Sjølvtekt er og bør vera ulovleg av di få av oss eigentleg ønskjer eit samfunn som tillet det – eit vill-vest-samfunn. Hjå oss skal det vera politiet som etterforskar og arresterer, medan domstolen dømer. I teorien. Men diverre altså ikkje alltid i praksis, som verkstadeigaren her har blitt mint om. Kva tilsyn er det som bøtelegg brot mot den ålmenne rettskjensla?
Denne veka har me òg høyrt om professoren i Stavanger som har sjikanert kvinner med slibrige tekstmeldingar. Ei rekkje mottakarar har lagt ut bilete av slike meldingar på Facebook. Derfrå er dei formidla vidare i ymse medium til oss alle. Bileta av professoren er like usladda som av tjuvane i Vågsbygd.
Er professoren utan sjølvtukt òg offer for sjølvtekt? Det kan vera noko for Datatilsynet og alle oss andre å grubla på i fellesferien. Finst det – og bør det finnast – eit personvern for trakasserande menn til liks med mistenkte tjuvar?
Johan Brox
Ferie for Dag og Tid
Med denne utgåva av Dag og Tid tek bladstova ferie i tre veker. Neste avis kjem 4. august. I mellomtida ønskjer me lesarane god sommar.
Dag og Tid
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.