Stortinget styrkjer seg
Det måtte gå som det gjekk. Frp, Venstre og KrF hadde lite i same regjering å gjera. Det er merkeleg at ikkje Frp skjøna dette før og sa nei til å ta inn dei to partia i regjeringa. Både Venstre og den raude halvparten av KrF var så kritiske til Frp under valkampen i 2016 at det var naivt å tru dei tre partia kunne samla seg om ein felles politikk utan store gnissingar.
Når så meiningsmålingane for alle dei tre partia vart dårlegare og dårlegare, var løpet køyrt. Dårlege meiningsmålingar er særs øydeleggjande for den interne stemninga i eit politisk parti. Og god stemning var naudsynt for å halda i gang ei koalisjonsregjering som altfor mange av partimedlemene i dei tre partia ikkje var oppglødde for.
Likevel er det overraskande at Frp gjekk ut av regjeringa no, for det vert ikkje lett å koma inn att ved eit seinare høve. Dessutan er sjølve saka dei valde, heimhentinga av IS-kvinna og dei to borna hennar, ei dårleg sak å gå av på.
Det vert som då Willoch-regjeringa gjekk av fordi dei ikkje fekk auka bensinavgifta med 42 øre. Det vert for smått. Skal ein gå ut av ei regjering, må ei større sak stå på spel.
Vinnarane som står att, kan fort verta KrF og Venstre. Begge partia kunne ha kome under sperregrensa ved neste val om ikkje noko drastisk hadde skjedd. Utan Frp kjem dei i ein heilt annan posisjon og har fått den regjeringskonstellasjonen dei har ønskt seg etter dei to siste vala. Lukka har vore betre enn forstanden.
Ein lærdom er kanskje at firepartiregjeringar ikkje fungerer. Begge vi har hatt til no, Borten og Solberg II, har gått under. Mindretalsregjeringar er det normale i moderne norsk politikk, med Stoltenberg II og det siste året med Solberg-regjeringa som unnatak.
Stortinget er med andre ord viktig i normale tider. Då er det om å gjera at kvaliteten på dei folkevalde er høg, at Stortinget konsentrerer seg om viktige saker, og at vi diskuterer reformer som kan styrkja Stortinget.
Svein Gjerdåker
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Det måtte gå som det gjekk. Frp, Venstre og KrF hadde lite i same regjering å gjera. Det er merkeleg at ikkje Frp skjøna dette før og sa nei til å ta inn dei to partia i regjeringa. Både Venstre og den raude halvparten av KrF var så kritiske til Frp under valkampen i 2016 at det var naivt å tru dei tre partia kunne samla seg om ein felles politikk utan store gnissingar.
Når så meiningsmålingane for alle dei tre partia vart dårlegare og dårlegare, var løpet køyrt. Dårlege meiningsmålingar er særs øydeleggjande for den interne stemninga i eit politisk parti. Og god stemning var naudsynt for å halda i gang ei koalisjonsregjering som altfor mange av partimedlemene i dei tre partia ikkje var oppglødde for.
Likevel er det overraskande at Frp gjekk ut av regjeringa no, for det vert ikkje lett å koma inn att ved eit seinare høve. Dessutan er sjølve saka dei valde, heimhentinga av IS-kvinna og dei to borna hennar, ei dårleg sak å gå av på.
Det vert som då Willoch-regjeringa gjekk av fordi dei ikkje fekk auka bensinavgifta med 42 øre. Det vert for smått. Skal ein gå ut av ei regjering, må ei større sak stå på spel.
Vinnarane som står att, kan fort verta KrF og Venstre. Begge partia kunne ha kome under sperregrensa ved neste val om ikkje noko drastisk hadde skjedd. Utan Frp kjem dei i ein heilt annan posisjon og har fått den regjeringskonstellasjonen dei har ønskt seg etter dei to siste vala. Lukka har vore betre enn forstanden.
Ein lærdom er kanskje at firepartiregjeringar ikkje fungerer. Begge vi har hatt til no, Borten og Solberg II, har gått under. Mindretalsregjeringar er det normale i moderne norsk politikk, med Stoltenberg II og det siste året med Solberg-regjeringa som unnatak.
Stortinget er med andre ord viktig i normale tider. Då er det om å gjera at kvaliteten på dei folkevalde er høg, at Stortinget konsentrerer seg om viktige saker, og at vi diskuterer reformer som kan styrkja Stortinget.
Svein Gjerdåker
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.