Titlane som Tone Vigeland vel ut til arbeida sine, er beskrivande og leier ikkje sjåaren inn i særlege retningar. I verkslistene møter vi gong på gong «Armbånd», «Halssmykke» og «Skulptur». Som mange modernistisk orienterte kunstnarar, ønskjer ho at verka skal tale for seg sjølv. Slike titlar er lette å omsetje, kvar enn i verda dei vert stilte ut.

For ein kunstar som Per Kleiva er det annleis. Han leikar seg med orda, og vel språk nøye ut frå kva han vil fortelje oss. Fleire av titlane er poetiske, som små dikt. Eit kjent døme er «At hendene er våre eigne og at jorda tilhøyrer oss», tittelen på eit grafisk verk frå 1978. Her vert tittelen ein viktig del av verket, og må takast like godt vare på som det grafiske trykket. Dette vert gjerne hoppa bukk over, både kunstbøker, avisoppslag og nettgalleri bender titlane inn i bokmål, hybriden «Ein farleg lek» er eit grelt døme. Attpåtil Nasjonalmuseet gjer denne synda. Dei har døypt eitt verk i samlinga til «Vår vilje til frihet», sjølv om Kleiva med tydeleg skrift har skrive «friheit» på trykket. Såleis mistar verka noko vesentleg.

Andre kunstnarar vel konsekvent engelske titlar. Også i musea har ein sans for det engelske. Då eg skulle skrive om den nye utstillinga ved Nordnorsk Kunstmuseum i januar, endra dei i siste liten tittelen «Glipens potensial» til «Potential of the Gap». Er det slik at engelske titlar kling betre enn dei norske? Verkar ein med eitt meir dynamisk og på bølgjelengd med den internasjonale kunstmarknaden?

Samtidskunsten flyt mellom landegrensene på ein heilt annan måte enn tidlegare, og det må gå raskt. Det seier seg sjølv at ein må formidle kunsten gjennom andre språk. Derfor er det mange kunstnarar og galleri som nyttar engelske titlar på arbeida sine, og på heimesidene er alt berre på engelsk.

Men gjer ein det ikkje litt for enkelt for seg sjølv når ein trykker «alle kan engelsk» til brystet på denne måten? Eg har så langt ikkje høyrt om utlendingar som rynker på nasen av norske titlar. Ved å nytte norske tekstar skil ein seg tvert om ut i mengda. Det er eksklusivt med eit språk som såpass få nyttar. Ved å forlate morsmålet stiller ein snarare opp med eit handikap på den internasjonale arenaen.

Eva Furseth