Praktisk talt fulle hus på alle framsyningane peikar mot at dette vil bli ei årleg tilskiping. Rett nok har Oslo sin «Film fra sør», men der kan sør tyde sør for kva som helst. På Cine Latino er det berre Sør- og Mellom-Amerika som tel.

I tillegg til å vise den meksikanske Oscar-vinnaren Roma, som elles knapt blir å sjå på kino nokon stad, presenterte festivalen sju ferske filmar frå sju ulike land.

Kvart år blir det produsert over 600 filmar i Latin-Amerika, og fire av dei fem siste Oscar-prisane for «beste utanlandske film» har gått til denne verdsdelen. Men i fjor fekk berre éin latinamerikansk film ordinær kinolansering i Noreg. Vi har med andre ord mykje usett.

Heilt rått

Thriller

Regi: Alejandro Landes

Monos

Det er uklart kva som driv ungdomsgjengen som herjar i denne filmen. Dei opptrer som ei geriljagruppe, men har ingen ideologi, berre aukande villskap. Då leiaren deira blir borte, går barnesoldatane gradvis i oppløysing reint menneskeleg, som eit ekko av Fluenes herre. Ungdommane mister retning og impulskontroll, og den sterke historia blir ein studie i destruktiv gruppedynamikk, der råskapen blir meir og meir dominerande.

Dei opererer høgt til fjells og langt inne i det som truleg er den colombianske jungelen, og dei tek ei amerikansk kvinne og det vesle barnet hennar til fange. Mora gjer ein freistnad på å flykte, men både jungelen og dei unge er nådelause, så mykje går frå vondt til verre.

Spektakulære naturbilete og Mica Levis mektige musikk gir det vonde dramaet eit ekstra lyft.

Takka vere den såkalla Filmpoolen får Monos ordinær kinoframsyning i Noreg.

Inn i ei dyster tid

Drama

Regi: Benjamin Naishtat

Rojo

Denne utsøkte stilstudien og gjennomført profesjonelle filmen har ikkje fått nokon importør i Noreg, ulikt ein masse amerikansk søppelfilm. Forstå det den som kan.

Handlinga er lagt til ein argentinsk provinsby i 1975, i byrjinga av den såkalla «skitne krigen», tiårsperioden med Pentagon-støtta statsterrorisme. Dette tener berre som bakteppe for denne historia, men noko av det som skjer speglar det større biletet.

Rojo (raud) er ein film med fleire lag. Han opnar på originalt vis og gjer fleire overraskande vendingar undervegs. I sentrum står ein advokat, strålande tolka av Dario Grandinetti, som rotar seg bort i ein litt snuskete eigedomshandel (som absolutt har med det større biletet å gjere), men framfor alt kjem i konflikt med ein merkeleg person, ein konflikt som får ein fatal utgang og som ein Columbo-liknande detektiv etter kvart tek på seg å nøste opp.

Over heile historia kvilar noko trugande, og det gjeld både nasjonen, advokaten og familien hans. Dette er formidla metaforisk så vel som realistisk i ei filmforteljing som stundom tek nokre avstikkarar som ikkje straks synest opplagde, men som til slutt viser seg å ha ei meining. Symbolsk, om ikkje anna.

Ein verkeleg heilstøypt produksjon.

Jan H. Landro