Åndsverk
Illustrasjon: «A Rake's Progress», Plate 7, June 25, 1735
Den engelske målaren og grafikaren William Hogarth (1697–1764) er kjend for ramsalte, satiriske framstillingar av borgarskapet. Han har vore ei rik inspirasjonskjelde for karikaturteikningar gjennom fleire hundreår og er framleis like aktuell.
Han laga fleire seriar med måleri, som bilde for bilde fortel korleis umoralske menneske i enden får svi for ugjerningane sine. Han laga også graveringar av bilda. Desse vart trykte i store opplag og selde rimeleg. Dei populære grafiske blada burde vore ei viktig inntektskjelde. Problemet var at andre kunstnarar lurte seg til å kopiere måleria og selje trykka. I ei årrekke kjempa Hogarth for ei lov som skulle verne åndsverk.
Klok av skade løynde han den siste måleriserien sin, «A Rake’s Progress». Serien handla om ein ung mann som arvar pengar, gjer det slutt med den gravide kvinna han er trulova med, og kastar seg ut i eit overdådig levesett med prostituerte og gambling. Til slutt vert han kasta i fengsel, deretter endar han dagane på sinnssjukehus. Hogarth måla serien i åra 1732–34 og laga deretter graveringar klare for å seljast den dagen lovendringa kom på plass.
I 1935 kom «The Engraving Copyright Act of 1735 as protection for writers and artists», også kalla «The Hogarth Act». Med lova var arbeida til engelske bildekunstnarar verna, slik at andre ikkje kunne kopiere verka deira.
Då Hogarth døydde, arva kona meir enn 200 grafiske plater og kunne leve godt av å publisere nye opplag resten av livet.
Eva Furseth
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Den engelske målaren og grafikaren William Hogarth (1697–1764) er kjend for ramsalte, satiriske framstillingar av borgarskapet. Han har vore ei rik inspirasjonskjelde for karikaturteikningar gjennom fleire hundreår og er framleis like aktuell.
Han laga fleire seriar med måleri, som bilde for bilde fortel korleis umoralske menneske i enden får svi for ugjerningane sine. Han laga også graveringar av bilda. Desse vart trykte i store opplag og selde rimeleg. Dei populære grafiske blada burde vore ei viktig inntektskjelde. Problemet var at andre kunstnarar lurte seg til å kopiere måleria og selje trykka. I ei årrekke kjempa Hogarth for ei lov som skulle verne åndsverk.
Klok av skade løynde han den siste måleriserien sin, «A Rake’s Progress». Serien handla om ein ung mann som arvar pengar, gjer det slutt med den gravide kvinna han er trulova med, og kastar seg ut i eit overdådig levesett med prostituerte og gambling. Til slutt vert han kasta i fengsel, deretter endar han dagane på sinnssjukehus. Hogarth måla serien i åra 1732–34 og laga deretter graveringar klare for å seljast den dagen lovendringa kom på plass.
I 1935 kom «The Engraving Copyright Act of 1735 as protection for writers and artists», også kalla «The Hogarth Act». Med lova var arbeida til engelske bildekunstnarar verna, slik at andre ikkje kunne kopiere verka deira.
Då Hogarth døydde, arva kona meir enn 200 grafiske plater og kunne leve godt av å publisere nye opplag resten av livet.
Eva Furseth
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.