Ein lukkeleg slutt i Ålesund
Kunstnar og restauratør Bent Erik Myrvoll leier oppussingsarbeidet.
Alle foto: Kathrine Synnes Finnskog
Den omfattande restaureringa av Løvenvold kino er snart avslutta. Det ikoniske bygget skal setjast attende til slik det var då det opna for publikum for første gong i 1923.
Det er lagt ned særleg store ressursar for å berge det 30 meter lange måleriet øvst på veggane i kinosalen. Frisa skildrar forløpet i folkevisa «Villemann og Magnhild» som om det var ein teikneserie. I den første delen vert vi kjende med Magnhild og Villemann som førebur bryllaup. Trass i at dei elskar kvarandre, er Magnhild sorgtung, for ho veit at lagnaden hennar er å drukne i elva.
Sjølv om den komande ektemannen byggjer ny bru over elva, snublar brurehesten, så ho fell i vatnet og vert fanga av eit digert troll. Men det endar godt, med tonane frå harpa si tvingar Villemann utysket til å gje frå seg Magnhild.
Dette er ei av dei lengste frisene i landet, utført av Paul Ansteinsson. Han var fødd i 1885 i Vallset, ei bygd aust i Stange kommune. Etter kunstutdanning i Paris og Düsseldorf dekorerte han fleire slott og kapell i Rhindalen. Då han vende tilbake til Noreg, vart han raskt ein ettertrakta dekoratør. Han har mellom anna utsmykka Den norske Amerikalinjes gard (1919) og Den mauriske hall i Hotel Bristol (1920) i Oslo. I tillegg dekorerte han mange kinobygg, men eg tvilar på at dei vart rikare dekorerte enn Løvenvold kino.
Ansteinsson var ein av dei første som arbeidde med freskoteknikk i landet. Denne typen måleri vert laga på våt kalkvegg, såleis bind fargepigmenta seg kjemisk til kalken. Dette er ein svært haldbar teknikk, berre veggen ikkje vert utsett for fukt, slik tilfellet var i Løvenvold kino. Det var i grevens tid huset vart teke hand om, store parti av motivet har sprokke og ramla ut. Måleriet ber også preg av at det var koksfyring her, og det er lett å gløyme at sigarettrøyken låg tett under framvisingane før røykjelova kom. Også dette har sett spor som må reinsast vekk.
Om nokre dagar er fresken ferdigrestaurert, ganske nøyaktig hundre år etter at Ansteinsson skapte henne. Laurdag 21. oktober opnar Løvenvold kino på ny. Det er så fint å sjå at eit slikt smykke av eit bygg vert teke så godt hand om. Så får vi håpe at fleire lèt seg inspirere til å ta vare på kulturminna våre kringom i landet.
Eva Furseth
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Den omfattande restaureringa av Løvenvold kino er snart avslutta. Det ikoniske bygget skal setjast attende til slik det var då det opna for publikum for første gong i 1923.
Det er lagt ned særleg store ressursar for å berge det 30 meter lange måleriet øvst på veggane i kinosalen. Frisa skildrar forløpet i folkevisa «Villemann og Magnhild» som om det var ein teikneserie. I den første delen vert vi kjende med Magnhild og Villemann som førebur bryllaup. Trass i at dei elskar kvarandre, er Magnhild sorgtung, for ho veit at lagnaden hennar er å drukne i elva.
Sjølv om den komande ektemannen byggjer ny bru over elva, snublar brurehesten, så ho fell i vatnet og vert fanga av eit digert troll. Men det endar godt, med tonane frå harpa si tvingar Villemann utysket til å gje frå seg Magnhild.
Dette er ei av dei lengste frisene i landet, utført av Paul Ansteinsson. Han var fødd i 1885 i Vallset, ei bygd aust i Stange kommune. Etter kunstutdanning i Paris og Düsseldorf dekorerte han fleire slott og kapell i Rhindalen. Då han vende tilbake til Noreg, vart han raskt ein ettertrakta dekoratør. Han har mellom anna utsmykka Den norske Amerikalinjes gard (1919) og Den mauriske hall i Hotel Bristol (1920) i Oslo. I tillegg dekorerte han mange kinobygg, men eg tvilar på at dei vart rikare dekorerte enn Løvenvold kino.
Ansteinsson var ein av dei første som arbeidde med freskoteknikk i landet. Denne typen måleri vert laga på våt kalkvegg, såleis bind fargepigmenta seg kjemisk til kalken. Dette er ein svært haldbar teknikk, berre veggen ikkje vert utsett for fukt, slik tilfellet var i Løvenvold kino. Det var i grevens tid huset vart teke hand om, store parti av motivet har sprokke og ramla ut. Måleriet ber også preg av at det var koksfyring her, og det er lett å gløyme at sigarettrøyken låg tett under framvisingane før røykjelova kom. Også dette har sett spor som må reinsast vekk.
Om nokre dagar er fresken ferdigrestaurert, ganske nøyaktig hundre år etter at Ansteinsson skapte henne. Laurdag 21. oktober opnar Løvenvold kino på ny. Det er så fint å sjå at eit slikt smykke av eit bygg vert teke så godt hand om. Så får vi håpe at fleire lèt seg inspirere til å ta vare på kulturminna våre kringom i landet.
Eva Furseth
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.