BEAIVVÁŠ / DET SAMISKE NASJONALTEATRET

ARNE BERGGREN:

Snøfrid

REGI: HAUKUR J. GUNNARSSON
SCENOGRAFI: Bård Lie
Torbjørnsen
KOSTYME: BERIT MARIT HÆTTA

Historia om samejenta Snøfrid, som trollbatt Harald Hårfagre, er noko av det merkelegaste du kan lese i Snorres Kongesoger. Dei møttest ein julaftan i 1860-åra da kongen fór med følget sin gjennom Gudbrandsdalen. Ho var «den vakraste kvinna nokon kunne sjå», og kongen ville straks liggje med henne. Men finnekongen Svåse, far hennar, kravde at først måtte Harald ta henne til ekte.

Han så gjorde (han hadde alt fire koner), og ho fødde han fire søner. I desse åra gav kongen blaffen i alt som heitte statsstyring og erobring, Snøfrid var det einaste som stod i hovudet på han. Da ho døydde i barsel etter den fjerde fødselen, ville ikkje kongen innsjå at ho var død. Han skal ha sokke inn i galskap (psykose?) og vaka over henne i tre år medan han venta på at ho skulle vakne opp att.

Dette stoffet har Arne Berggren dikta vidare på og gitt ein poetisk språktone. I hans versjon var Harald og Snøfrid saman også ei tid i barndommen, men så kom dei bort frå kvarandre i mange år. Det som skjer da dei møtest att, følgjer Snorres «manus».

Den islandske regissøren lar oss møte forteljinga om kjærleikens makt og avmakt gjennom korte, effektfulle scener i ein enkel, men funksjonell scenografi. Det er ikkje fritt for at framsyninga innimellom får eit vel folkloristisk preg, men aldri slik at det tippar over. Kjappe, litt actionfylte scener vekslar med opptrinn av meir intim karakter. Samiske ritual kastar eit mytisk skjer over handlinga og gir det eit preg som for søringar fortonar seg som eksotisk. Dette inntrykket blir styrkt av joiken og musikken.

Ingá Marjá Sarre (Snøfrid) og Ánte Siri (Harald) får fint fram både det leikne i kjærleiken mellom dei to og det ømme og lidenskaplege. Dette er meir enn ei historie om sterk lidenskap, ho har også ein viktig historisk dimensjon. Det er sagt at sønene Snøfrid fekk med Harald, gav samisk blod i den norske kongerekkja i mange ættledd.

Jan H. Landro