Den Nationale Scene, Teater­kjelleren

Monica Isakstuen:

Dette er ikke oss

Regi: Annika Silkeberg
Scenografi, lys, kostyme og masker: Jenny André
Musikk og video: Fredrik Arsæus Nauckhoff

Forfattaren Monica Isakstuen liker å pirke i «det stygge» i mennesket. I Dette er ikke oss nøyer ho seg ikkje med å pirke. Til tider grev ho djupt i skiten, men syner samstundes det tvitydige som bur i oss. Med dette stykket og Se på meg når jegsnakker til deg (2019), gir ho det såkalla relasjonsdramaet eit forfriskande lyft.

Framandgjering

Tittelen ber bod om at dette ikkje er rein realisme. Rollelista fortel det same, for personane på scenen er ikkje berre Mor (Reny M. Gaassand Folgerø), Far (Eirik del Barco Soleglad), Søster (Emilia Roosmann) eller Bror (Thomas Bipin Olsen). Nei, dei heiter «Min Mor», «Min Far» og så vidare, som om dei blir sette utanfrå av ein femte, manglande medlem.

Og gjennom det meste av framsyninga insisterer alle på at dei er ikkje seg sjølv. Slik opnar stykket for eit spel om identitet og framandgjering, nærleik og avstand, draum og røyndom, med stadige visittar inn i det absurde.

Framfor alt handlar dette om relasjonar, om fire medlemer av ein dysfunksjonell familie, som det meste av tida utfordrar kvarandre, og der mykje blir feiltolka og teke i verste meining. Særleg er forholdet vanskeleg mellom Mor og ei trassig tenåringsdotter. Far held seg helst i bakgrunnen og freistar roe ned situasjonen, medan sonen helst vil gjere alle til lags, især den fortvila-sinte mora.

Under ligg kanskje, kanskje ikkje tapet av ein liten bror/son, som eit ekko av Edward Albees Kven er redd for Virginia Woolf?, som stykket også i somt anna kan minne om. Er det slik at dei har mist eit barn, kan sorga vere ei forklaring på det som har fått denne familien til å drive frå kvarandre, og den desperasjonen som stundom kjem til uttrykk. Og som gjer det naudsynt å sjå det som skjer på scenen, frå avstand, gjennom det manglande eget.

Godt ensemblespel

Men vi kan aldri vite kva som er røyndom og kva som er draum, for haldninga hos personane kan brått slå om frå hat til det motsette – og like brått tilbake igjen. Somme tider kan dette like gjerne opplevast som individuell fortviling over avstanden mellom ideal og røyndom.

Dei fire på scenen leverer godt ensemblespel, men somme av utbrota kunne vore dempa noko. Likeins har vi tidlegare sett altfor mange døme på kasting/flytting av innbu til at det gjer særleg inntrykk. Framsyninga er rå og ei påkjenning både for aktørar og publikum, men vel verdt å få med seg.

Jan H. Landro

Jan H. Landro er forfattar, journalist og fast teatermeldar i Dag og Tid.