Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Kultur

Dei nynorske dagbøkene

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Professor i nordisk litteratur ved Universitetet i Bergen, Eirik Vassenden, i samtale med filosof og forskar Øystein Hilde.

Professor i nordisk litteratur ved Universitetet i Bergen, Eirik Vassenden, i samtale med filosof og forskar Øystein Hilde.

Foto: Ronny Spaans

Professor i nordisk litteratur ved Universitetet i Bergen, Eirik Vassenden, i samtale med filosof og forskar Øystein Hilde.

Professor i nordisk litteratur ved Universitetet i Bergen, Eirik Vassenden, i samtale med filosof og forskar Øystein Hilde.

Foto: Ronny Spaans

1110
20180914
1110
20180914

Ulvikasamtalen

Laurdag 9. september, Elvatun

Eg ser unge og gamle skride

frå det eine arrangement til dei andre.

Og no er turen komen til Øystein Hide,

i samtale med Eirik Vassenden,

begge forskarar ved Bergen Universitet.

Dei talar om nynorsk dagboksskriving,

ei verksemd vi kan fylgje gjennom 160 år,

frå Ivar Aasen på pæredansk,

under eit landsmål i vanskelege kår,

gjennom Arne Garborgs daglege notat,

i ei tid då nynorsken voks seg sterk,

til Olav. H. Hauges dagboksverk.

Det byrjar og sluttar med «vêrmeldingar»,

for det fyrste Aasens skreiv, var «det er litt tåke»,

og det siste Ulvik-skalden noterte,

var «vêret var strålande sol».

Det fortel om nynorskens fødsel og vekst.

Vêret kan altså fungere som symbol.

Vassenden lanserte så ein dårande tanke:

Knausgård vier plass til Hauge i Min Kamp.

Han fortel at han var på jakt etter litteratur

som ikkje var forteljande, men som var fortald

gjennom éi indre røyst. Altså: Hjå Hauge

fann Knausgård ei røyst som var meir sann

enn fiksjonen i samtidslitteraturen.

Utan Hauges monologar i Dagboka,

ingen Min Kamp i seks slitesterke band.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Ulvikasamtalen

Laurdag 9. september, Elvatun

Eg ser unge og gamle skride

frå det eine arrangement til dei andre.

Og no er turen komen til Øystein Hide,

i samtale med Eirik Vassenden,

begge forskarar ved Bergen Universitet.

Dei talar om nynorsk dagboksskriving,

ei verksemd vi kan fylgje gjennom 160 år,

frå Ivar Aasen på pæredansk,

under eit landsmål i vanskelege kår,

gjennom Arne Garborgs daglege notat,

i ei tid då nynorsken voks seg sterk,

til Olav. H. Hauges dagboksverk.

Det byrjar og sluttar med «vêrmeldingar»,

for det fyrste Aasens skreiv, var «det er litt tåke»,

og det siste Ulvik-skalden noterte,

var «vêret var strålande sol».

Det fortel om nynorskens fødsel og vekst.

Vêret kan altså fungere som symbol.

Vassenden lanserte så ein dårande tanke:

Knausgård vier plass til Hauge i Min Kamp.

Han fortel at han var på jakt etter litteratur

som ikkje var forteljande, men som var fortald

gjennom éi indre røyst. Altså: Hjå Hauge

fann Knausgård ei røyst som var meir sann

enn fiksjonen i samtidslitteraturen.

Utan Hauges monologar i Dagboka,

ingen Min Kamp i seks slitesterke band.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Magnus Carlsen og Jan Nepomnjasjtsjij i finalen i lynsjakk i New York nyttårsaftan.

Magnus Carlsen og Jan Nepomnjasjtsjij i finalen i lynsjakk i New York nyttårsaftan.

Foto: Michal Walusza / Fide

KommentarSamfunn

Ingen vaksne heime

Magnus Carlsen styrer sjakkverda som han vil – på gode og dårlege dagar. Ein time inn i det nye året gav han seg sjølv eit nytt gull i VM i lynsjakk.

Atle Grønn
Magnus Carlsen og Jan Nepomnjasjtsjij i finalen i lynsjakk i New York nyttårsaftan.

Magnus Carlsen og Jan Nepomnjasjtsjij i finalen i lynsjakk i New York nyttårsaftan.

Foto: Michal Walusza / Fide

KommentarSamfunn

Ingen vaksne heime

Magnus Carlsen styrer sjakkverda som han vil – på gode og dårlege dagar. Ein time inn i det nye året gav han seg sjølv eit nytt gull i VM i lynsjakk.

Atle Grønn
Forbundskanslar Olav Scholz saman med medleiarane Lars Klingbell og Saskia Esken på pressekonferansen SPD heldt framfor nyvalet, i Berlin 17. desember. Ein statue av Willy Brandt i bakgrunnen.

Forbundskanslar Olav Scholz saman med medleiarane Lars Klingbell og Saskia Esken på pressekonferansen SPD heldt framfor nyvalet, i Berlin 17. desember. Ein statue av Willy Brandt i bakgrunnen.

Foto: Liesa Johannssen / Reuters / NTB

UtanriksSamfunn
Astrid Sverresdotter Dypvik

Å møte seg sjølv i døra

Her kjem eit forsøk på å forklare undergangen til Olaf Scholz-regjeringa.

President Joe Biden ser på ei kvantedatamaskin hos teknologiselskapet IBM i 2022.

President Joe Biden ser på ei kvantedatamaskin hos teknologiselskapet IBM i 2022.

Foto: Andrew Harnik / AP / NTB

Ordskifte
SølveSelstø

Dufta av kvantekaffi

«Kvanteteorien gøymer seg bak eit tjukt villnis av matematikk.»

2024 var etter alt å døme det varmaste året som er målt på jorda. På Balkan var sommaren rekordvarm. Biletet viser ein mann som tek opp gjørme frå ein uttørka innsjø ved Melenci i Serbia 4. september.

2024 var etter alt å døme det varmaste året som er målt på jorda. På Balkan var sommaren rekordvarm. Biletet viser ein mann som tek opp gjørme frå ein uttørka innsjø ved Melenci i Serbia 4. september.

Foto: Darko Vojinovic / AP / NTB

MiljøSamfunn
Per Anders Todal

Temperaturrekorden frå 2023 vart ikkje ståande lenge. Klimaforskar Bjørn Samset kallar seg likevel optimist.

Eit militærkøyretøy passerer Pokvrosk- skiltet under eit russisk åtak på byen, nær frontlina i Donetsk 19. desember 2024.

Eit militærkøyretøy passerer Pokvrosk- skiltet under eit russisk åtak på byen, nær frontlina i Donetsk 19. desember 2024.

Foto: Alina Smutko / Reuters / NTB

KrigSamfunn

Himmel på jord

Også ukrainarane har feira jul og nyttår, med songar, pynt og god mat. Men det nye året byr på nye vanskar.

Andrej Kurkov
Eit militærkøyretøy passerer Pokvrosk- skiltet under eit russisk åtak på byen, nær frontlina i Donetsk 19. desember 2024.

Eit militærkøyretøy passerer Pokvrosk- skiltet under eit russisk åtak på byen, nær frontlina i Donetsk 19. desember 2024.

Foto: Alina Smutko / Reuters / NTB

KrigSamfunn

Himmel på jord

Også ukrainarane har feira jul og nyttår, med songar, pynt og god mat. Men det nye året byr på nye vanskar.

Andrej Kurkov

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis