William Nygaard og eg sit der vi sat første gongen eg snakka med han, den gongen om haustlista til forlaget hans, Aschehoug, den gongen som nytilsett journalist i Klassekampen, med raud blokk og blå penn. Vi sit ved eit lite bord i Aschehoug-kantina, som ikkje ser så veldig ut som ei kantine, kan hende, og det er ingen andre her, berre vi, og stemmene våre og ekkoet av stemmene.

– Eg hugsar det ekkoet, seier eg. – Du sat tilbakelent i stolen og var så ulik alle dei andre forlagssjefane eg snakka med den hausten, både til stades og i ei heilt anna verd. Då eg var ferdig med dei noko føreseielege spørsmåla, såg du på meg og lurte på kor gamal eg var, og om eg trong litt pengar.

William ler litt:

– Sa eg det?

Eg nikkar.

– Slo du til, då, spør han.

Eg ristar på hovudet:

– Hadde ikkje det blitt korrupsjon?

William ler litt til:

– Jo, kan hende. Men eg såg ein altfor tynn ung mann i ei tynn jakke, det var nok derfor. Og Klassekampen betalte ikkje all verda den gongen, legg han til.

– Ikkje den gongen, kan hende, men det er betre no, seier eg.

– Bra for dei, seier William og løftar kaffikruset til skål.

Ein annan ting som også er til det betre, særleg for Nygaard og norsk forleggeri, er at Kripos har tatt ut tiltale i attentatforsøket mot han. Ein tiltale som støttar Williams eiga overtyding om at attentatet var politisk-religiøst og eit resultat av ayatolla Khomeinis fatwa mot forfattar Salman Rushdie, boka Sataniske vers og alle forleggjarar som hadde noko med boka å gjere. Ikkje berre William blei råka.

– Blir du glad?

– Glad er ikkje ordet, seier William. – Ein blir ikkje glad av å verte skoten i ryggen. Ein vert ikkje glad av ein drapskontrakt, ferda ut av ein ayatolla.

– Då eg var liten, trudde eg ayatolla var eit fornamn, seier eg. – At det var fornamnet til Khomeini. Det var det sjølvsagt ikkje. Fornamnet hans var faktisk Ruhollah, som er ei blanding av to ord, ånd og Gud, men høyrest litt ut som ein fyr med eit svært flak som svenskehandlar heile året. Og har du nokon gong sett den fyren smile på eit bilete?

William ristar så vidt på hovudet:

– Ikkje i farten, nei.

Eg høyrer ekkoa våre ringe i rommet, spreie seg til kvar ein krok av kantina og inngangspartiet og kan hende heilt ut på gata, ikkje godt å vite kven som høyrer på. Eg spør om han kan hende treng litt pengar, og William ler, nei takk, han skal nok klare seg.

– Så bra, seier eg.

– Men berre sei frå om du treng noko, legg han til og fyller krusa våre på nytt, vi har tid til det.

Nils-Øivind Haagensen

Nils-Øivind Haagensen er
forfattar og forleggar.