I 70- og 80-åra steig nyromantikken fram i europeisk poesi. Han kom som ein reaksjon på både ein mørk, eksistensiell poesi i 50-åra og ei nyenkel dikting i tiåret etter, og han oppnådde stor popularitet mellom diktlesarar. Eg har budd i Belgia og studert diktarar som tok del i dette straumdraget, som flamlendaren Luuk Gruwez.
Norsk poesi fekk ei anna utvikling. 80-åra var merkt av Tor Ulvens stil: ein mørk, minimalistisk tone. Difor fekk nyromantikken ikkje same gjennomslagskrafta her. Det er synd, for det finst norske lyrikarar som har mykje til felles med kontinentale nyromantikarar. Ein av dei er Per Olav Kaldestad.
«Nixon-sonetten» er frå Det er framleis sol (1975), ei samling som struttar av litterært overskot og skaparlyst. Og her stig Per Olav Kaldestad fram som meisteren av sonettforma, slik mange lesarar kjenner han. Sonetten er ei diktform inndelt i to strofer på fire versliner og to på tre versliner – dei siste seks linene kallast ein «tersett». Nyromantikarane dyrka – og leika med – sonettforma. Det same gjer Kaldestad i dette diktet: Medan han skriv, diskuterer han om det finst rimord på Nixon på norsk og kor langt han er komen i skrivinga – «berre ein snau sestett står igjen!»
Det finst dei som trur at litterære eksperiment berre er mogeleg innan frie vers. Kaldestad gjer slike oppfatningar til skamme. Same samlinga og neste bok, Skuggelandet (1977), inneheld også andre sonettar med snerten omgang med den klassiske tradisjonen, som «Min song om kvelden», som inneheld allusjonar til både Wergeland og T.S. Eliot. Kaldestad har mykje sams med den store fornyaren av klassisk versekunst i førre hundreåret: W.H. Auden, ein diktar han sjølv har gjendikta til norsk. Men leikelysta står ikkje i vegen for alvorlege bodskapar. Byt ut «Nixon» med «Trump», og diktet har relevans for den politiske situasjonen i dag òg.
Kaldestad er ikkje teken med i diktantologien som har hatt status som norsk kanon, Ivar Havneviks Den store norske diktboken. Det fortel mykje om klimaet som har rådd i norsk poesi. 26. juni fyller Per Olav Kaldestad 70 år. Vi gratulerer han med dagen!
RONNY SPAANS
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
I 70- og 80-åra steig nyromantikken fram i europeisk poesi. Han kom som ein reaksjon på både ein mørk, eksistensiell poesi i 50-åra og ei nyenkel dikting i tiåret etter, og han oppnådde stor popularitet mellom diktlesarar. Eg har budd i Belgia og studert diktarar som tok del i dette straumdraget, som flamlendaren Luuk Gruwez.
Norsk poesi fekk ei anna utvikling. 80-åra var merkt av Tor Ulvens stil: ein mørk, minimalistisk tone. Difor fekk nyromantikken ikkje same gjennomslagskrafta her. Det er synd, for det finst norske lyrikarar som har mykje til felles med kontinentale nyromantikarar. Ein av dei er Per Olav Kaldestad.
«Nixon-sonetten» er frå Det er framleis sol (1975), ei samling som struttar av litterært overskot og skaparlyst. Og her stig Per Olav Kaldestad fram som meisteren av sonettforma, slik mange lesarar kjenner han. Sonetten er ei diktform inndelt i to strofer på fire versliner og to på tre versliner – dei siste seks linene kallast ein «tersett». Nyromantikarane dyrka – og leika med – sonettforma. Det same gjer Kaldestad i dette diktet: Medan han skriv, diskuterer han om det finst rimord på Nixon på norsk og kor langt han er komen i skrivinga – «berre ein snau sestett står igjen!»
Det finst dei som trur at litterære eksperiment berre er mogeleg innan frie vers. Kaldestad gjer slike oppfatningar til skamme. Same samlinga og neste bok, Skuggelandet (1977), inneheld også andre sonettar med snerten omgang med den klassiske tradisjonen, som «Min song om kvelden», som inneheld allusjonar til både Wergeland og T.S. Eliot. Kaldestad har mykje sams med den store fornyaren av klassisk versekunst i førre hundreåret: W.H. Auden, ein diktar han sjølv har gjendikta til norsk. Men leikelysta står ikkje i vegen for alvorlege bodskapar. Byt ut «Nixon» med «Trump», og diktet har relevans for den politiske situasjonen i dag òg.
Kaldestad er ikkje teken med i diktantologien som har hatt status som norsk kanon, Ivar Havneviks Den store norske diktboken. Det fortel mykje om klimaet som har rådd i norsk poesi. 26. juni fyller Per Olav Kaldestad 70 år. Vi gratulerer han med dagen!
RONNY SPAANS
Fleire artiklar
Eva Vezjnavets, psevdonym for Svjatlana Kurs, blir sett på som ein av dei mest originale samtidsforfattarane frå Belarus, skriv forlaget.
Foto: Alenz Kazlova
Stort frå Belarus
Eva Vezjnavets skriv med fandenivaldsk sorg over heimlandet.
Stølspurka og dei to grisungane. Enno er alt berre velstand.
Alle foto: Svein Gjerdåker
Soga om stølspurka
Verdas mildaste purke var med på stølen. Det gjekk ikkje som planlagt.
Eit utval Tik-Tok-augneblinkar. Frå venstre Klassekampen-journalist Jo Røed Skårderud, som kallar seg Surjournalist, nyhendeprofilen Dylan «News Daddy» Page og Donald Trump som seier at han vil vurdere TikTok-forbodet.
Skjermdump
Nyhende ifølgje TikTok
Barn og ungdom føretrekkjer TikTok som nyhendekanal. Der opererer ferske nyhendeprofilar side om side med redaktørstyrte medium og propagandistar.
West German Film Director Werner Herzog, on the roof of the Festival Palace for the presentation of his film Where the Green Ants Dream at 37th International Cannes Film Festival, May 14, 1984, Cannes, France.
Foto: Michel Lipchitz / AP / NTB
Herzogs grenselause liv
Werner Herzog har levd eit vilt og romantisk liv, alltid klar til å ofre alt for kunsten.
Sunniva Gylver framfor Fagerborg kyrkje, der ho er prest i dag.
Foto: Svein Gjerdåker
Den nye biskopen i Oslo, Sunniva Gylver, lever i trua på at Jesus er Guds son.
– Eg talar med Gud nesten heile tida