Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Kultur
Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen

Foto: Berit Roald / NTB scanpix

Foto: Berit Roald / NTB scanpix

2538
20190201

Og du dør så langsomt

at du tror du lever

Og du dør så langsomt

at du tror du lever

skoene er fortsatt varme

av morgenturens skritt

utenfor flyr en ravn, ennå

med den forlatte greinens tykkelse

i sine krumme klør

om du kunne bevege deg som den

for du beveger deg i sirkel

men fortere framover

slik to sykkelpedaler

langsomt dreier framover

i lufta like over asfalten

du har lenge kjent hvordan ravnen

hvesser sitt nebb mot kulden

og du dør så langsomt

at du tror du lever

Bertrand Besigye

2538
20190201

Og du dør så langsomt

at du tror du lever

Og du dør så langsomt

at du tror du lever

skoene er fortsatt varme

av morgenturens skritt

utenfor flyr en ravn, ennå

med den forlatte greinens tykkelse

i sine krumme klør

om du kunne bevege deg som den

for du beveger deg i sirkel

men fortere framover

slik to sykkelpedaler

langsomt dreier framover

i lufta like over asfalten

du har lenge kjent hvordan ravnen

hvesser sitt nebb mot kulden

og du dør så langsomt

at du tror du lever

Bertrand Besigye

Lesarar av denne spalta etterlyser meir nærlesing av dikt. Ein lesar har òg spurt etter ein analyse av det mest kjende diktet til Bertrand Besigye, diktaren eg presenterte sist: «Og du dør så langsomt at du tror du lever» frå 1993.

Eg har to stikkord til ein analyse av diktet. Det fyrste er «memento mori». Mottoet er alt tydeleg i dei fyrste to verslinene. «Når livet blir skapt, blir dauden fødd», heiter eit ordtøke. Livet du lever, er såleis «ein langsam daude». Ramnen i diktet er i mange kulturar ein døds- og åtselfugl. Når han flyg med krumme klør, er det beina dine han er klar til å hente – menneskeknoklar er om lag like tjukke som den greina ramnen har hatt mellom klørne.

Det andre stikkordet er imagisme, ei retning innan anglo-amerikansk poesi tidleg på 1900-talet. Imagismen krev direkte handsaming av «ting» og ei avskrelling av overflødige ord. Eit godt døme er «Beachcomber», «Loffar på stranda», av Orknøy-diktaren George Mackay Brown: «Friday I held a seaman’s skull, / Sand spilling from it», «Fredag heldt eg ein sjømanns hovudskalle/ sand rann ned frå han» (gjendikting ved Åse Lilleskaret Faugstad). Symbolikken til timeglas og daudingskalle blir meisterleg uttrykt heilt konkret.

Slik er det med sykkelen i diktet. Sykkelpedalane er ei konkretisering av tidshjulet – eit anna symbol for det forgjengelege. Du sjølv driv tidshjulet framover med føtene. Ja, alle rørsle du utfører, er ei konkretisering av tidshjulet, for «du beveger deg i sirkel».

Det er òg tale om eit taktskifte i diktet. Fyrst ruslar du morgontur, så rører du deg snøggare framover på sykkel. Det siste kan vise til eit auka dødsmedvit i høg alder. Du vil leva livet meir intenst, men då nærmar du deg berre ramnen i avstand. Det blir konkret uttrykt i overgangen frå sko mot bakken til pedalar i lufta. «Varmen» i versline tre har sitt motstykke i «kulden» sist i diktet.

Og kva med det kvasse nebbet til ramnen? Det spelar på mannen med ljåen. Like visst som at du lever, like visst er det at han kvesser ljåen i vente på din daude.

Ronny Spaans

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Lesarar av denne spalta etterlyser meir nærlesing av dikt. Ein lesar har òg spurt etter ein analyse av det mest kjende diktet til Bertrand Besigye, diktaren eg presenterte sist: «Og du dør så langsomt at du tror du lever» frå 1993.

Eg har to stikkord til ein analyse av diktet. Det fyrste er «memento mori». Mottoet er alt tydeleg i dei fyrste to verslinene. «Når livet blir skapt, blir dauden fødd», heiter eit ordtøke. Livet du lever, er såleis «ein langsam daude». Ramnen i diktet er i mange kulturar ein døds- og åtselfugl. Når han flyg med krumme klør, er det beina dine han er klar til å hente – menneskeknoklar er om lag like tjukke som den greina ramnen har hatt mellom klørne.

Det andre stikkordet er imagisme, ei retning innan anglo-amerikansk poesi tidleg på 1900-talet. Imagismen krev direkte handsaming av «ting» og ei avskrelling av overflødige ord. Eit godt døme er «Beachcomber», «Loffar på stranda», av Orknøy-diktaren George Mackay Brown: «Friday I held a seaman’s skull, / Sand spilling from it», «Fredag heldt eg ein sjømanns hovudskalle/ sand rann ned frå han» (gjendikting ved Åse Lilleskaret Faugstad). Symbolikken til timeglas og daudingskalle blir meisterleg uttrykt heilt konkret.

Slik er det med sykkelen i diktet. Sykkelpedalane er ei konkretisering av tidshjulet – eit anna symbol for det forgjengelege. Du sjølv driv tidshjulet framover med føtene. Ja, alle rørsle du utfører, er ei konkretisering av tidshjulet, for «du beveger deg i sirkel».

Det er òg tale om eit taktskifte i diktet. Fyrst ruslar du morgontur, så rører du deg snøggare framover på sykkel. Det siste kan vise til eit auka dødsmedvit i høg alder. Du vil leva livet meir intenst, men då nærmar du deg berre ramnen i avstand. Det blir konkret uttrykt i overgangen frå sko mot bakken til pedalar i lufta. «Varmen» i versline tre har sitt motstykke i «kulden» sist i diktet.

Og kva med det kvasse nebbet til ramnen? Det spelar på mannen med ljåen. Like visst som at du lever, like visst er det at han kvesser ljåen i vente på din daude.

Ronny Spaans

Emneknaggar

Fleire artiklar

Helga Guren og Oddgeir Thune spelar hovudrollene i debutspelefilmen til Lilja Ingolfsdottir.

Helga Guren og Oddgeir Thune spelar hovudrollene i debutspelefilmen til Lilja Ingolfsdottir.

Foto: Norsk Film Distribusjon

FilmMeldingar

Kinoåret 2024 oppsummert

Det er semje om årets norske filmfavorittar. Trass i ei ikkje heilt samanfallande toppliste er filmmeldarane jamt over einige.

Håkon Tveit
Helga Guren og Oddgeir Thune spelar hovudrollene i debutspelefilmen til Lilja Ingolfsdottir.

Helga Guren og Oddgeir Thune spelar hovudrollene i debutspelefilmen til Lilja Ingolfsdottir.

Foto: Norsk Film Distribusjon

FilmMeldingar

Kinoåret 2024 oppsummert

Det er semje om årets norske filmfavorittar. Trass i ei ikkje heilt samanfallande toppliste er filmmeldarane jamt over einige.

Håkon Tveit
Eva Vezjnavets, psevdonym for Svjatlana Kurs, blir sett på som ein av dei mest originale samtidsforfattarane frå Belarus, skriv forlaget.

Eva Vezjnavets, psevdonym for Svjatlana Kurs, blir sett på som ein av dei mest originale samtidsforfattarane frå Belarus, skriv forlaget.

Foto: Alenz Kazlova

BokMeldingar
Oddmund Hagen

Stort frå Belarus

Eva Vezjnavets skriv med fandenivaldsk sorg over heimlandet.

Stølspurka og dei to grisungane. Enno er alt berre velstand.

Stølspurka og dei to grisungane. Enno er alt berre velstand.

Alle foto: Svein Gjerdåker

ReportasjeFeature
Svein Gjerdåker

Soga om stølspurka

Verdas mildaste purke var med på stølen. Det gjekk ikkje som planlagt.

Eit utval Tik-Tok-augneblinkar. Frå venstre Klassekampen-journalist Jo Røed Skårderud, som kallar seg Surjournalist, nyhendeprofilen Dylan «News Daddy» Page og Donald Trump som seier at han vil vurdere TikTok-forbodet.

Eit utval Tik-Tok-augneblinkar. Frå venstre Klassekampen-journalist Jo Røed Skårderud, som kallar seg Surjournalist, nyhendeprofilen Dylan «News Daddy» Page og Donald Trump som seier at han vil vurdere TikTok-forbodet.

Skjermdump

Samfunn
Christiane Jordheim Larsen

Nyhende ifølgje TikTok

Barn og ungdom føretrekkjer TikTok som nyhendekanal. Der opererer ferske nyhendeprofilar side om side med redaktørstyrte medium og propagandistar.

Thomas Hylland Eriksen på scenen i Klingenberg kino i Oslo i april, der han heldt føredraget «Syv meninger med livet».

Thomas Hylland Eriksen på scenen i Klingenberg kino i Oslo i april, der han heldt føredraget «Syv meninger med livet».

Foto: Helge Øgrim

På tomannshandFeature

Ein forskar kryssar sitt spor

Thomas Hylland Eriksen hylla mangfaldet og ville dekonstruere fleirtalet. Men fann han svaret på dilemmaa knytte til innvandring?

HelgeØgrim
Thomas Hylland Eriksen på scenen i Klingenberg kino i Oslo i april, der han heldt føredraget «Syv meninger med livet».

Thomas Hylland Eriksen på scenen i Klingenberg kino i Oslo i april, der han heldt føredraget «Syv meninger med livet».

Foto: Helge Øgrim

På tomannshandFeature

Ein forskar kryssar sitt spor

Thomas Hylland Eriksen hylla mangfaldet og ville dekonstruere fleirtalet. Men fann han svaret på dilemmaa knytte til innvandring?

HelgeØgrim

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis