Han sa sjølv at han ikkje hadde nokon far, at far hans (tyskaren Fischer) forlét han då han var to år gamal. Då eg skreiv her i avisa om det utrulege livet til mora, Regina Fischer, nemnde eg mysteriet med dei to fedrane. Den eigenlege sanninga vart fyrst kjend i 2002, då to journalistar kravde å få sjå FBI-mappa til Regina Fischer. Der dukka det opp eit nytt namn: Paul Nemenyi.

Dei to mennene har mykje felles. Båe budde i Berlin i 1933. Hans-Gerhardt Fischer vart fødd med det jødiske namnet Liebscher, som han endra til eit meir tyskklingande namn. Namnet Nemenyi er ein ungarsk variant av det tysk-jødiske Neumann. Båe var vitskapsmenn og politisk aktive. Hitler betydde slutten for livet i Tyskland.

Nemenyi var fysikar og matematikar ved det tekniske universitetet i Berlin. I 1938 fekk han lovord frå Albert Einstein på Princeton, noko som opna dører til forsking og undervisning i USA. Nemenyi var ein aktivist for dyrevelferd med fleire fanatiske karaktertrekk, som nok førte til at han stadig skifta arbeid.

Hans-Gerhardt Fischer (25) og Regina (20) drog frå Berlin til Moskva i 1933, der dei gifte seg same året. Fischer var biofysikar og byrja arbeida på Moskvas institutt for hjerneforsking. Dei fekk dottera Joan i 1937. Fischer drog på denne tida til Spania for å kjempa mot fascistane i borgarkrigen. Regina og dottera kom seg etter kvart attende til moderlandet USA, medan Fischer i 1940 hamna i Chile. Fischer fekk aldri kryssa grensa til USA, sidan han var kommunist og mistenkt av FBI for å vera ein sovjetisk spion som leita etter nazistar i Sør-Amerika.

Regina Wender Fischer og Paul Nemenyi (47) møttest på Universitetet i Denver i 1942. Båe hadde kommunistsympatiar. Bobby Fischer vart fødd 9. mars 1943. Regina dikta opp ei historie om ei vitjing til Mexico i 1942 og at Fischer difor kunne vera faren. Ho skilde seg formelt frå Fischer, som aldri tok ansvar for dei to borna.

I fleire år sende Nemenyi 20 dollar i veka til Regina som eit uoffisielt barnebidrag for Bobby. Han døydde av hjarteattakk, 56 år gamal, i 1952.

Geniale Bobby Fischer, som vart sjakkverdsmeister i 1972, hata heile livet jødar, kommunistar og kvinner. «Born som saknar ein forelder, vert ulvar», sa han.

Atle Grønn

Atle Grønn er internasjonal meister i sjakk.