Fabelaktig naturalisme
Ein forunderleg og fornøyeleg fabel fortel om likskap mellom det føydale Italia og urban naud i dag.
Vêrbitne amatørar spelar sterkt saman med erfarne skodespelarar som Adriano Tardiolo og Alba Rohrwacher.
Foto: Simona Pampallona / Arthaus
Drama
Regi: Alice Rohrwacher
Lykkelige Lazzaro
Med: Adriano Tardiolo, Alba Rohrwacher, Sergi López
Lazzaro (Tardiolo) er ein rar figur. Han er open og ærleg, klar for å hjelpe kven som helst med kva som helst kva tid som helst. Alle hersar med han, men han vender det andre kinnet til med eit konstant naivt andlet. Uhøyrt, altså. Lite med Lazzaro er realistisk, men han speglar røynder.
Åndenes hus
Miljøet hans er nesten naturalistisk skildra, og eg må igjen vise til Tarvelige, heslige, vemmelige av Ettore Scola. Dei fattige arbeidarane har blitt harde av omstenda dei lever under. Toscana er ingen idyll trass i nydeleg natur. Den tallause slekta til tittelfiguren arbeider for baronesse da Luna. Ho er ein slavedrivar med presten på lag som plage. Samfunnet er føydalt. At den unge baronen har mobiltelefon og Walkman, er anakronismar.
Regissør Alice Rohrwacher har eit fritt forhold til tid. Ho veit kva reglar ho bryt, og er van med vestlege, narrative rammer. Ulverop gjev undring om den romerske myten om Romulus og Remus. Filmen er ein fabel, og tittelen er bibelsk. Når ulukka er ute, løner det seg å heite Lazzaro.
La strada
Miraklene i Toscana av Rohrwacher var ei skildring av livet på landet som det smått utslitne ordet «sanseleg» passa perfekt på. Ein kunne nesten smake honningen. No òg set Rohrwacher sansane på prøve. Ein kjenner halmen i halsen.
Magiske eller fantastiske element er tydelegare enn i Miraklene i Toscana, og magisk realisme er ein grei merkelapp for Lykkelige Lazzaro. Det visuelle uttrykket fascinerer. Fargetonane får fram fortida. Når vi hamnar i ein moderne italiensk storby, slår kontrasten oss med prangande parallellar. Same sort lever på gata som før var liveigne bønder. Ferda går frå føydalt jordbrukssamfunn til urban marginalisering.
Vêrbitne amatørar spelar sterkt mot garva skodespelarar som Alba Rohrwacher. Ho er alltid trygg. Regissørsyster Alice er modig.
Somme vil nok dette av lasset på ferda inn til byen og den andre delen av filmen. Eg blir glad av viljen til å ty til nye vegar med uverkelege vendingar og tilrår å følgje Lazzaro i påsken.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Drama
Regi: Alice Rohrwacher
Lykkelige Lazzaro
Med: Adriano Tardiolo, Alba Rohrwacher, Sergi López
Lazzaro (Tardiolo) er ein rar figur. Han er open og ærleg, klar for å hjelpe kven som helst med kva som helst kva tid som helst. Alle hersar med han, men han vender det andre kinnet til med eit konstant naivt andlet. Uhøyrt, altså. Lite med Lazzaro er realistisk, men han speglar røynder.
Åndenes hus
Miljøet hans er nesten naturalistisk skildra, og eg må igjen vise til Tarvelige, heslige, vemmelige av Ettore Scola. Dei fattige arbeidarane har blitt harde av omstenda dei lever under. Toscana er ingen idyll trass i nydeleg natur. Den tallause slekta til tittelfiguren arbeider for baronesse da Luna. Ho er ein slavedrivar med presten på lag som plage. Samfunnet er føydalt. At den unge baronen har mobiltelefon og Walkman, er anakronismar.
Regissør Alice Rohrwacher har eit fritt forhold til tid. Ho veit kva reglar ho bryt, og er van med vestlege, narrative rammer. Ulverop gjev undring om den romerske myten om Romulus og Remus. Filmen er ein fabel, og tittelen er bibelsk. Når ulukka er ute, løner det seg å heite Lazzaro.
La strada
Miraklene i Toscana av Rohrwacher var ei skildring av livet på landet som det smått utslitne ordet «sanseleg» passa perfekt på. Ein kunne nesten smake honningen. No òg set Rohrwacher sansane på prøve. Ein kjenner halmen i halsen.
Magiske eller fantastiske element er tydelegare enn i Miraklene i Toscana, og magisk realisme er ein grei merkelapp for Lykkelige Lazzaro. Det visuelle uttrykket fascinerer. Fargetonane får fram fortida. Når vi hamnar i ein moderne italiensk storby, slår kontrasten oss med prangande parallellar. Same sort lever på gata som før var liveigne bønder. Ferda går frå føydalt jordbrukssamfunn til urban marginalisering.
Vêrbitne amatørar spelar sterkt mot garva skodespelarar som Alba Rohrwacher. Ho er alltid trygg. Regissørsyster Alice er modig.
Somme vil nok dette av lasset på ferda inn til byen og den andre delen av filmen. Eg blir glad av viljen til å ty til nye vegar med uverkelege vendingar og tilrår å følgje Lazzaro i påsken.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Det visuelle uttrykket fascinerer. Fargetonane får fram fortida.
Fleire artiklar
Eva Vezjnavets, psevdonym for Svjatlana Kurs, blir sett på som ein av dei mest originale samtidsforfattarane frå Belarus, skriv forlaget.
Foto: Alenz Kazlova
Stort frå Belarus
Eva Vezjnavets skriv med fandenivaldsk sorg over heimlandet.
Stølspurka og dei to grisungane. Enno er alt berre velstand.
Alle foto: Svein Gjerdåker
Soga om stølspurka
Verdas mildaste purke var med på stølen. Det gjekk ikkje som planlagt.
Eit utval Tik-Tok-augneblinkar. Frå venstre Klassekampen-journalist Jo Røed Skårderud, som kallar seg Surjournalist, nyhendeprofilen Dylan «News Daddy» Page og Donald Trump som seier at han vil vurdere TikTok-forbodet.
Skjermdump
Nyhende ifølgje TikTok
Barn og ungdom føretrekkjer TikTok som nyhendekanal. Der opererer ferske nyhendeprofilar side om side med redaktørstyrte medium og propagandistar.
West German Film Director Werner Herzog, on the roof of the Festival Palace for the presentation of his film Where the Green Ants Dream at 37th International Cannes Film Festival, May 14, 1984, Cannes, France.
Foto: Michel Lipchitz / AP / NTB
Herzogs grenselause liv
Werner Herzog har levd eit vilt og romantisk liv, alltid klar til å ofre alt for kunsten.
Sunniva Gylver framfor Fagerborg kyrkje, der ho er prest i dag.
Foto: Svein Gjerdåker
Den nye biskopen i Oslo, Sunniva Gylver, lever i trua på at Jesus er Guds son.
– Eg talar med Gud nesten heile tida