Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

KunstMeldingar

Bergkunst i fare

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
På virtuellevingen.no kan du granske dei mange helleristingane i Vingenfeltet. Nettstaden er utarbeidd av Universitetsmuseet i Bergen og Arkikon AS, med støtte frå Riksantikvaren.

På virtuellevingen.no kan du granske dei mange helleristingane i Vingenfeltet. Nettstaden er utarbeidd av Universitetsmuseet i Bergen og Arkikon AS, med støtte frå Riksantikvaren.

Foto: Universitetet i Bergen

På virtuellevingen.no kan du granske dei mange helleristingane i Vingenfeltet. Nettstaden er utarbeidd av Universitetsmuseet i Bergen og Arkikon AS, med støtte frå Riksantikvaren.

På virtuellevingen.no kan du granske dei mange helleristingane i Vingenfeltet. Nettstaden er utarbeidd av Universitetsmuseet i Bergen og Arkikon AS, med støtte frå Riksantikvaren.

Foto: Universitetet i Bergen

1821
20240419
1821
20240419

Helleristingar er dei tidlegaste visuelle uttrykka vi kjenner til i Noreg. I fleire tusen år brukte menneske store ressursar på å hogge figurar i stein, former som er synlege den dag i dag. Her ser vi dyr og menneske rissa effektivt opp i ein sterkt forenkla stil.

Det er spennande å oppsøke felt med helleristingar og studere måten figurane vart komponerte for å harmonere med bergflatene dei vart hogde inn i. Mange av figurane har stor visuell kraft, berre sjå korleis figuren frå Vingenfeltet i Bremanger dannar essensen av eit menneske.

Vingen er eit av dei største helleristingsfelta i Europa med over 2200 figurar. Framleis gøymer truleg endå fleire figurar seg under torva i dette store feltet. Bilda stammar frå siste del av eldre steinalder. Vingenfeltet er så godt som urørt av moderne inngrep, noko som gjer det ekstra verdifullt, eit fascinerande kikhol som lèt oss få glimt av menneska som levde her for meir enn 6000 år sidan.

Landskapet som ristingane er laga i, er såleis med på å hjelpe oss å lære meir om korleis steinalderfolk levde og tenkte. Vingen var nok ein særs viktig stad, kan hende ein heilagdom. Her var også ei trekkrute for hjort som må ha hatt mykje å seie. Denne unike kombinasjonen av kulturhistorie og eit intakt naturmangfald er utruleg nok truga av noko så prosaisk som eit steinbrot.

Regjeringa har sagt ja til å opprette eit steinbrot med utskipingshamn berre nokre få kilometer frå Vingenfeltet. Alle faginstansar frårår dette brutale inngrepet, men talar for døve øyre. Vanvitet har skapt internasjonal merksemd, mellom anna hadde både The Guardian og det nettbaserte kunstmagasinet artnet.com store oppslag om vandalismen i mars i år.

I over 6000 år har dette unike funnet fått ligge i fred. Det er sjokkerande at regjeringa vil ofre ein slik skatt.

Eva Furseth

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Helleristingar er dei tidlegaste visuelle uttrykka vi kjenner til i Noreg. I fleire tusen år brukte menneske store ressursar på å hogge figurar i stein, former som er synlege den dag i dag. Her ser vi dyr og menneske rissa effektivt opp i ein sterkt forenkla stil.

Det er spennande å oppsøke felt med helleristingar og studere måten figurane vart komponerte for å harmonere med bergflatene dei vart hogde inn i. Mange av figurane har stor visuell kraft, berre sjå korleis figuren frå Vingenfeltet i Bremanger dannar essensen av eit menneske.

Vingen er eit av dei største helleristingsfelta i Europa med over 2200 figurar. Framleis gøymer truleg endå fleire figurar seg under torva i dette store feltet. Bilda stammar frå siste del av eldre steinalder. Vingenfeltet er så godt som urørt av moderne inngrep, noko som gjer det ekstra verdifullt, eit fascinerande kikhol som lèt oss få glimt av menneska som levde her for meir enn 6000 år sidan.

Landskapet som ristingane er laga i, er såleis med på å hjelpe oss å lære meir om korleis steinalderfolk levde og tenkte. Vingen var nok ein særs viktig stad, kan hende ein heilagdom. Her var også ei trekkrute for hjort som må ha hatt mykje å seie. Denne unike kombinasjonen av kulturhistorie og eit intakt naturmangfald er utruleg nok truga av noko så prosaisk som eit steinbrot.

Regjeringa har sagt ja til å opprette eit steinbrot med utskipingshamn berre nokre få kilometer frå Vingenfeltet. Alle faginstansar frårår dette brutale inngrepet, men talar for døve øyre. Vanvitet har skapt internasjonal merksemd, mellom anna hadde både The Guardian og det nettbaserte kunstmagasinet artnet.com store oppslag om vandalismen i mars i år.

I over 6000 år har dette unike funnet fått ligge i fred. Det er sjokkerande at regjeringa vil ofre ein slik skatt.

Eva Furseth

Emneknaggar

Fleire artiklar

Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Foto: Christiane Jordheim Larsen

UtanriksSamfunn

Alle auge på Grønland

NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk. 

Christiane Jordheim Larsen
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Foto: Christiane Jordheim Larsen

UtanriksSamfunn

Alle auge på Grønland

NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk. 

Christiane Jordheim Larsen
Forfattar og siviløkonom Martin Bech Holte har vore både forskar i samfunnsøkonomi og leiar i næringslivet.

Forfattar og siviløkonom Martin Bech Holte har vore både forskar i samfunnsøkonomi og leiar i næringslivet.

Foto: Agnete Brun

BokMeldingar

Når rikdom blir eit problem

Martin Bech Holte kjem med ein diskutabel analyse og friske fråspark i Landet som ble for rikt.

Gjermund BakkeliHaga
Forfattar og siviløkonom Martin Bech Holte har vore både forskar i samfunnsøkonomi og leiar i næringslivet.

Forfattar og siviløkonom Martin Bech Holte har vore både forskar i samfunnsøkonomi og leiar i næringslivet.

Foto: Agnete Brun

BokMeldingar

Når rikdom blir eit problem

Martin Bech Holte kjem med ein diskutabel analyse og friske fråspark i Landet som ble for rikt.

Gjermund BakkeliHaga

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis