Bergkunst i fare
På virtuellevingen.no kan du granske dei mange helleristingane i Vingenfeltet. Nettstaden er utarbeidd av Universitetsmuseet i Bergen og Arkikon AS, med støtte frå Riksantikvaren.
Foto: Universitetet i Bergen
Helleristingar er dei tidlegaste visuelle uttrykka vi kjenner til i Noreg. I fleire tusen år brukte menneske store ressursar på å hogge figurar i stein, former som er synlege den dag i dag. Her ser vi dyr og menneske rissa effektivt opp i ein sterkt forenkla stil.
Det er spennande å oppsøke felt med helleristingar og studere måten figurane vart komponerte for å harmonere med bergflatene dei vart hogde inn i. Mange av figurane har stor visuell kraft, berre sjå korleis figuren frå Vingenfeltet i Bremanger dannar essensen av eit menneske.
Vingen er eit av dei største helleristingsfelta i Europa med over 2200 figurar. Framleis gøymer truleg endå fleire figurar seg under torva i dette store feltet. Bilda stammar frå siste del av eldre steinalder. Vingenfeltet er så godt som urørt av moderne inngrep, noko som gjer det ekstra verdifullt, eit fascinerande kikhol som lèt oss få glimt av menneska som levde her for meir enn 6000 år sidan.
Landskapet som ristingane er laga i, er såleis med på å hjelpe oss å lære meir om korleis steinalderfolk levde og tenkte. Vingen var nok ein særs viktig stad, kan hende ein heilagdom. Her var også ei trekkrute for hjort som må ha hatt mykje å seie. Denne unike kombinasjonen av kulturhistorie og eit intakt naturmangfald er utruleg nok truga av noko så prosaisk som eit steinbrot.
Regjeringa har sagt ja til å opprette eit steinbrot med utskipingshamn berre nokre få kilometer frå Vingenfeltet. Alle faginstansar frårår dette brutale inngrepet, men talar for døve øyre. Vanvitet har skapt internasjonal merksemd, mellom anna hadde både The Guardian og det nettbaserte kunstmagasinet artnet.com store oppslag om vandalismen i mars i år.
I over 6000 år har dette unike funnet fått ligge i fred. Det er sjokkerande at regjeringa vil ofre ein slik skatt.
Eva Furseth
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Helleristingar er dei tidlegaste visuelle uttrykka vi kjenner til i Noreg. I fleire tusen år brukte menneske store ressursar på å hogge figurar i stein, former som er synlege den dag i dag. Her ser vi dyr og menneske rissa effektivt opp i ein sterkt forenkla stil.
Det er spennande å oppsøke felt med helleristingar og studere måten figurane vart komponerte for å harmonere med bergflatene dei vart hogde inn i. Mange av figurane har stor visuell kraft, berre sjå korleis figuren frå Vingenfeltet i Bremanger dannar essensen av eit menneske.
Vingen er eit av dei største helleristingsfelta i Europa med over 2200 figurar. Framleis gøymer truleg endå fleire figurar seg under torva i dette store feltet. Bilda stammar frå siste del av eldre steinalder. Vingenfeltet er så godt som urørt av moderne inngrep, noko som gjer det ekstra verdifullt, eit fascinerande kikhol som lèt oss få glimt av menneska som levde her for meir enn 6000 år sidan.
Landskapet som ristingane er laga i, er såleis med på å hjelpe oss å lære meir om korleis steinalderfolk levde og tenkte. Vingen var nok ein særs viktig stad, kan hende ein heilagdom. Her var også ei trekkrute for hjort som må ha hatt mykje å seie. Denne unike kombinasjonen av kulturhistorie og eit intakt naturmangfald er utruleg nok truga av noko så prosaisk som eit steinbrot.
Regjeringa har sagt ja til å opprette eit steinbrot med utskipingshamn berre nokre få kilometer frå Vingenfeltet. Alle faginstansar frårår dette brutale inngrepet, men talar for døve øyre. Vanvitet har skapt internasjonal merksemd, mellom anna hadde både The Guardian og det nettbaserte kunstmagasinet artnet.com store oppslag om vandalismen i mars i år.
I over 6000 år har dette unike funnet fått ligge i fred. Det er sjokkerande at regjeringa vil ofre ein slik skatt.
Eva Furseth
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.