Klimaforsking

Øyvind Nordli

Per Anders Todal hadde ei god oppsummering av klimaforskinga den 31. mai. Førre veke kom det ein reaksjon frå Trond Vivelstad som titulerer seg som «klimaveteran».

Sjølv har eg drive med klimaforsking ved Meteorologisk institutt i ei årrekkje. Vivelstad brukar ord om oss som «såkalte klimaforskere som ofte ser ut til å lage forhåndskonklusjoner ut fra politiske trender». Dette at vi målber politiske synspunkt i klimaforskinga vår, kan ikkje kallast anna enn konspiratorisk. Det ville i så fall bety at konklusjonen er gjeven på førehand, og at vi juksar med forskingsresultata.

Som vanleg blir slike påstandar sette fram utan bevis. Det er sjølvsagt heilt absurd at alle dei fremste klimaforskarane i Noreg (for ikkje å seia i verda) skulle bli samde om å lure resten av folket til å tru noko som ikkje er sant.

Men er vi flinke nok til å formidle det vi held på med? Eg tok ein titt på heimesidene til dei fremste institusjonane som driv klimaforsking her i landet: universiteta i Bergen, Oslo, Trondheim, Tromsø og dessutan Meteorologisk institutt. Gjennomgangen viser at alle er opptekne av klimaendringar og formidling av forskingsresultat. Dessutan er dei flinke til å fortelje om prosjekt som dei har gåande. Dei finn det ikkje naudsynt å forklare opp att og opp att at menneskeskapte utslepp av klimagassar er drivaren av den globale temperaturauken.

Utviklinga frå Svante Arrhenius som i 1895 hevda dette, og til dit vi er i dag, har vore enorm. Klimavitskapen byggjer no på eit solid fundament av observasjonar som viser ein sterk auke i global temperatur særleg etter 1950.

At temperaturobservasjonar og mengda drivhusgassar i atmosfæren samvarierer over tid, er i seg sjølv ikkje nok til å slå fast ein samanheng. Det er kjennskapen til fysikken og dynamikken i atmosfæren som gjer oss trygge på det, og som gjer at vi kan etablere matematiske modellar som beskriv fortida. Utan å ta med aukande drivhusgassar etter 1950 blir det umogleg å forklare den globale temperaturauken.

Modellane kan vidare brukast til å gje gode estimat for framtida når ulike senario for utslepp av drivhusgassar blir lagde inn i dei.

Øyvind Nordli er emeritus ved Meteorologisk institutt og dr. philos.

Les også: «Me kan vere glade og uroa på same tid over uvanleg varme dagar»