Få har søkt oppreising
Medan tre av dei som er ulovleg straffeforfølgde, har saksøkt staten for å få meir i oppreising, har fleirtalet ikkje eingong søkt om den oppreisinga dei kan få i dag.
Under halvparten av dei 85 personane som er identifiserte som uskuldig dømde som følgje av den såkalla Nav-skandalen, har søkt oppreising, og berre 196 av dei over 7500 personane som er råka, har søkt om erstatning for økonomiske tap dei har hatt som følgje av feilen. No går fristen for å søkje snart ut. Det går fram av opplysningar frå Nav og frå Statens sivilrettsforvalting.
– Krava vert som hovudregel forelda tre år etter kunnskap om frifinning eller at saka vert lagd bort. Lovbruksfeilen vart slått fast ved høgsterettsdom 2. juli 2021, og i perioden før og etter dette har ei rekkje personar vorte frifunne. Dei som ønskjer å framsetje erstatningskrav, bør gjere det no, skriv sivilrettsforvaltinga.
– nok informasjon
Sivilrettsforvaltinga opplyser at dei ikkje har nokon haldepunkt for å vurdere kvifor så få har søkt, og syner til at nettsidene deira har utfyllande informasjon om høve for å søkje, inkludert informasjon om at dei som er råka, har rett til advokat uavhengig av økonomi.
Fungerande ytingsdirektør i Nav seier det same gjeld for Nav, i tillegg til at personar som har fått omgjort tidlegare vedtak på grunn av feiltolkinga, har fått informasjon i dei nye vedtaksbreva om at dei kan ha rett på erstatning.
– I brevet står det korleis dei skal finne meir informasjon om vilkår og korleis dei kan setje fram krav om erstatning. I tillegg er det informasjon om høva for fri rettshjelp til å mellom anna setje fram krav om erstatning eller hjelp til å klage på eventuelle avslag på søknad om erstatning, seier han.
Rune Haaland som er fagleg leiar i foreininga Nav-oppryddinga, synest ikkje det er overraskande at så få har søkt.
– Det er ikkje underleg i det heile. Mange av dei det gjeld, kan vere gamle og sjuke, folk kan vere på sjukeheim og i nokre tilfelle kan det vere snakk om dødsbu. Feilbehandlinga har trass alt vart sidan 1994. Staten har samstundes kravd ein form for proaktivitet for å få rydda opp, og det krev ganske mykje av den enkelte å klare å dokumentere historia si mange år tilbake, seier han.
400 millionar kr
Samla har oppryddinga etter feilpraktiseringa av trygderegelverket no summert seg til litt over 400 millionar kroner. Dei 30 personane som har fått oppreising, er samla tilkjende litt under 1,8 millionar kroner frå sivilrettsforvaltinga. Ifølgje Nav har om lag 170 millionar kroner gått til å betale ut ytingane som vart urettmessig stoppa i periodar, og om lag 70 millionar kroner har gått til å betale ut ytingane som var kravde tilbake av Nav urettmessig. 40 millionar kroner er betalt ut i renter, og i overkant av 100 millionar gjeld sletting av det som stod att av urette tilbakebetalingskrav, noko Nav på sine nettsider omtalar som «sletting av gjeld». Samstundes har 70 av dei 196 personane som har søkt erstatning for økonomisk tap, fått innvilga erstatning på til saman 9,2 millionar kroner frå Nav.
125 søknader om erstatning har derimot vorte avslegne av etaten. 74 av desse avslaga er sende vidare til ei uavhengig nemnd, oppretta nett for å handtere klager på erstatningskrava etter trygderettsskandalen. Nemnda har så langt omgjort om lag ein tredjedel av dei 67 klagesakene som per no er ferdigbehandla. Det opplyser Bjarte Askeland, som leier klagenemnda.
Samla er det såleis nær 140 personar som har fått erstatning for økonomiske tap som følgje av feilpraktiseringa.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Under halvparten av dei 85 personane som er identifiserte som uskuldig dømde som følgje av den såkalla Nav-skandalen, har søkt oppreising, og berre 196 av dei over 7500 personane som er råka, har søkt om erstatning for økonomiske tap dei har hatt som følgje av feilen. No går fristen for å søkje snart ut. Det går fram av opplysningar frå Nav og frå Statens sivilrettsforvalting.
– Krava vert som hovudregel forelda tre år etter kunnskap om frifinning eller at saka vert lagd bort. Lovbruksfeilen vart slått fast ved høgsterettsdom 2. juli 2021, og i perioden før og etter dette har ei rekkje personar vorte frifunne. Dei som ønskjer å framsetje erstatningskrav, bør gjere det no, skriv sivilrettsforvaltinga.
– nok informasjon
Sivilrettsforvaltinga opplyser at dei ikkje har nokon haldepunkt for å vurdere kvifor så få har søkt, og syner til at nettsidene deira har utfyllande informasjon om høve for å søkje, inkludert informasjon om at dei som er råka, har rett til advokat uavhengig av økonomi.
Fungerande ytingsdirektør i Nav seier det same gjeld for Nav, i tillegg til at personar som har fått omgjort tidlegare vedtak på grunn av feiltolkinga, har fått informasjon i dei nye vedtaksbreva om at dei kan ha rett på erstatning.
– I brevet står det korleis dei skal finne meir informasjon om vilkår og korleis dei kan setje fram krav om erstatning. I tillegg er det informasjon om høva for fri rettshjelp til å mellom anna setje fram krav om erstatning eller hjelp til å klage på eventuelle avslag på søknad om erstatning, seier han.
Rune Haaland som er fagleg leiar i foreininga Nav-oppryddinga, synest ikkje det er overraskande at så få har søkt.
– Det er ikkje underleg i det heile. Mange av dei det gjeld, kan vere gamle og sjuke, folk kan vere på sjukeheim og i nokre tilfelle kan det vere snakk om dødsbu. Feilbehandlinga har trass alt vart sidan 1994. Staten har samstundes kravd ein form for proaktivitet for å få rydda opp, og det krev ganske mykje av den enkelte å klare å dokumentere historia si mange år tilbake, seier han.
400 millionar kr
Samla har oppryddinga etter feilpraktiseringa av trygderegelverket no summert seg til litt over 400 millionar kroner. Dei 30 personane som har fått oppreising, er samla tilkjende litt under 1,8 millionar kroner frå sivilrettsforvaltinga. Ifølgje Nav har om lag 170 millionar kroner gått til å betale ut ytingane som vart urettmessig stoppa i periodar, og om lag 70 millionar kroner har gått til å betale ut ytingane som var kravde tilbake av Nav urettmessig. 40 millionar kroner er betalt ut i renter, og i overkant av 100 millionar gjeld sletting av det som stod att av urette tilbakebetalingskrav, noko Nav på sine nettsider omtalar som «sletting av gjeld». Samstundes har 70 av dei 196 personane som har søkt erstatning for økonomisk tap, fått innvilga erstatning på til saman 9,2 millionar kroner frå Nav.
125 søknader om erstatning har derimot vorte avslegne av etaten. 74 av desse avslaga er sende vidare til ei uavhengig nemnd, oppretta nett for å handtere klager på erstatningskrava etter trygderettsskandalen. Nemnda har så langt omgjort om lag ein tredjedel av dei 67 klagesakene som per no er ferdigbehandla. Det opplyser Bjarte Askeland, som leier klagenemnda.
Samla er det såleis nær 140 personar som har fått erstatning for økonomiske tap som følgje av feilpraktiseringa.
Fleire artiklar
Eva Vezjnavets, psevdonym for Svjatlana Kurs, blir sett på som ein av dei mest originale samtidsforfattarane frå Belarus, skriv forlaget.
Foto: Alenz Kazlova
Stort frå Belarus
Eva Vezjnavets skriv med fandenivaldsk sorg over heimlandet.
Stølspurka og dei to grisungane. Enno er alt berre velstand.
Alle foto: Svein Gjerdåker
Soga om stølspurka
Verdas mildaste purke var med på stølen. Det gjekk ikkje som planlagt.
Eit utval Tik-Tok-augneblinkar. Frå venstre Klassekampen-journalist Jo Røed Skårderud, som kallar seg Surjournalist, nyhendeprofilen Dylan «News Daddy» Page og Donald Trump som seier at han vil vurdere TikTok-forbodet.
Skjermdump
Nyhende ifølgje TikTok
Barn og ungdom føretrekkjer TikTok som nyhendekanal. Der opererer ferske nyhendeprofilar side om side med redaktørstyrte medium og propagandistar.
West German Film Director Werner Herzog, on the roof of the Festival Palace for the presentation of his film Where the Green Ants Dream at 37th International Cannes Film Festival, May 14, 1984, Cannes, France.
Foto: Michel Lipchitz / AP / NTB
Herzogs grenselause liv
Werner Herzog har levd eit vilt og romantisk liv, alltid klar til å ofre alt for kunsten.
Sunniva Gylver framfor Fagerborg kyrkje, der ho er prest i dag.
Foto: Svein Gjerdåker
Den nye biskopen i Oslo, Sunniva Gylver, lever i trua på at Jesus er Guds son.
– Eg talar med Gud nesten heile tida