Forbrukarfanatismen
Fleire franske kundar betalte med blod for sjokoladepålegg førre veke.
Ein million 950 grams glas med Nutella vart lagde ut for sal med 70 prosent rabatt over heile Frankrike førre veke.
Foto: Alberto Pellaschia / AP / NTB scanpix
Den første gongen eg smakte Nutella, var eg 13 år. Den franske kjærasten til far min hadde fått ei stor kasse brødvarer, pålegg og snop frå heimlandet, i høvet bryllaupet deira same helg.
– Eg og syskenbarnet mitt åt ofte loffskiver med Nutella når vi var saman som born, fortalde ho meg då eg fekk smake på den brune, søte massen.
Det var den største krukka med sjokoladepålegg eg nokon gong hadde sett, og sjølv om eg skulle vere kul og urørleg tenåring, bestemte eg meg raskt for at det smakte ti gonger betre enn Nugattien i skapet.
– Kan eg få ei skive til, spurde eg, slikka bort smulane i munnvikene og passa på å sjå så likesæl ut som eg berre kunne få til.
Førre veke fekk franske kundar høve til å kjøpe slike Nutella-krukker med 70 prosent rabatt, for om lag ti norske kroner stykket. Det enda i blodige slagsmål og kaos mellom hundrevis av franskmenn over heile landet. Politiet måtte tilkallast. «Nutella riots» kalla nettstaden National Public Radio oppstyret. Og i Noreg lurte TV 2 i ein artikkel på om franskmennene kunne vere litt for glade i pålegget. Hasselnøtt- og sjokolademassen fekk til og med sitt eige frimerke i høve 50-årsjubileet i 2014.
Men, tenkte eg, er dette verkeleg grunn nok til å vilje skrelle huda av knokane mot naseryggen til sidemannen i butikken?
I Frankrike utforskar svindelkontrollørar Nutella-saka, melde BBC onsdag denne veka. Etterforskarar trur reklamekampanjen kan stride mot handelslovene i landet, mens ein medlem i det europeiske parlamentet, Yannick Jadot, meiner det dreiar seg om eit kjøpekraftsproblem. Den franske landbruksministeren Stéphane Travert kommenterte oppstyret slik: «Dette er folk som lever frå hand til munn, og som strøymer til for å få tak i eit sjokoladepåleggsmerke som dei elles ikkje har råd til å tilby borna sine kvar dag.»
Begge augebryna mine forsvann opp i hårfestet mitt, bak skjermen. Er det verkeleg slik stilt at menneske i eit heilt land går laus på kvarandre over éin særskild sort sukkerbasert pålegg til nedsett pris?
Eg kunne få ei brødskive til med Nutella den gongen hos far min, så lenge eg passa på å pusse tennene mine godt før sengetid. I åra etter har det meste av sjokoladepålegg vorte ståande i kjøleskapet til det måtte kastast. Men den gongen, kvelden før bryllaupet til far min, var eg ikkje stort betre enn franskmennene. For eg greidde ikkje heilt å skjule sjokoladespora som flaut utover hendene og kinna mine etter at eg hadde lurt til meg skive nummer tre.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Den første gongen eg smakte Nutella, var eg 13 år. Den franske kjærasten til far min hadde fått ei stor kasse brødvarer, pålegg og snop frå heimlandet, i høvet bryllaupet deira same helg.
– Eg og syskenbarnet mitt åt ofte loffskiver med Nutella når vi var saman som born, fortalde ho meg då eg fekk smake på den brune, søte massen.
Det var den største krukka med sjokoladepålegg eg nokon gong hadde sett, og sjølv om eg skulle vere kul og urørleg tenåring, bestemte eg meg raskt for at det smakte ti gonger betre enn Nugattien i skapet.
– Kan eg få ei skive til, spurde eg, slikka bort smulane i munnvikene og passa på å sjå så likesæl ut som eg berre kunne få til.
Førre veke fekk franske kundar høve til å kjøpe slike Nutella-krukker med 70 prosent rabatt, for om lag ti norske kroner stykket. Det enda i blodige slagsmål og kaos mellom hundrevis av franskmenn over heile landet. Politiet måtte tilkallast. «Nutella riots» kalla nettstaden National Public Radio oppstyret. Og i Noreg lurte TV 2 i ein artikkel på om franskmennene kunne vere litt for glade i pålegget. Hasselnøtt- og sjokolademassen fekk til og med sitt eige frimerke i høve 50-årsjubileet i 2014.
Men, tenkte eg, er dette verkeleg grunn nok til å vilje skrelle huda av knokane mot naseryggen til sidemannen i butikken?
I Frankrike utforskar svindelkontrollørar Nutella-saka, melde BBC onsdag denne veka. Etterforskarar trur reklamekampanjen kan stride mot handelslovene i landet, mens ein medlem i det europeiske parlamentet, Yannick Jadot, meiner det dreiar seg om eit kjøpekraftsproblem. Den franske landbruksministeren Stéphane Travert kommenterte oppstyret slik: «Dette er folk som lever frå hand til munn, og som strøymer til for å få tak i eit sjokoladepåleggsmerke som dei elles ikkje har råd til å tilby borna sine kvar dag.»
Begge augebryna mine forsvann opp i hårfestet mitt, bak skjermen. Er det verkeleg slik stilt at menneske i eit heilt land går laus på kvarandre over éin særskild sort sukkerbasert pålegg til nedsett pris?
Eg kunne få ei brødskive til med Nutella den gongen hos far min, så lenge eg passa på å pusse tennene mine godt før sengetid. I åra etter har det meste av sjokoladepålegg vorte ståande i kjøleskapet til det måtte kastast. Men den gongen, kvelden før bryllaupet til far min, var eg ikkje stort betre enn franskmennene. For eg greidde ikkje heilt å skjule sjokoladespora som flaut utover hendene og kinna mine etter at eg hadde lurt til meg skive nummer tre.
I Frankrike utforskar svindelkontrollørar Nutella-saka.
Fleire artiklar
Eva Vezjnavets, psevdonym for Svjatlana Kurs, blir sett på som ein av dei mest originale samtidsforfattarane frå Belarus, skriv forlaget.
Foto: Alenz Kazlova
Stort frå Belarus
Eva Vezjnavets skriv med fandenivaldsk sorg over heimlandet.
Stølspurka og dei to grisungane. Enno er alt berre velstand.
Alle foto: Svein Gjerdåker
Soga om stølspurka
Verdas mildaste purke var med på stølen. Det gjekk ikkje som planlagt.
Eit utval Tik-Tok-augneblinkar. Frå venstre Klassekampen-journalist Jo Røed Skårderud, som kallar seg Surjournalist, nyhendeprofilen Dylan «News Daddy» Page og Donald Trump som seier at han vil vurdere TikTok-forbodet.
Skjermdump
Nyhende ifølgje TikTok
Barn og ungdom føretrekkjer TikTok som nyhendekanal. Der opererer ferske nyhendeprofilar side om side med redaktørstyrte medium og propagandistar.
West German Film Director Werner Herzog, on the roof of the Festival Palace for the presentation of his film Where the Green Ants Dream at 37th International Cannes Film Festival, May 14, 1984, Cannes, France.
Foto: Michel Lipchitz / AP / NTB
Herzogs grenselause liv
Werner Herzog har levd eit vilt og romantisk liv, alltid klar til å ofre alt for kunsten.
Sunniva Gylver framfor Fagerborg kyrkje, der ho er prest i dag.
Foto: Svein Gjerdåker
Den nye biskopen i Oslo, Sunniva Gylver, lever i trua på at Jesus er Guds son.
– Eg talar med Gud nesten heile tida