Den 24. februar 2022 gjekk Russland til angrep mot Ukraina. Dette var ei eskalering av konflikten som tok til i 2013-2014, då separatistar tok kontroll over Luhansk og Donetsk fylke og Krymhalvøya vart annektert av Russland. Ukraina har fått våpenhjelp av Nato-land, inkludert Noreg. DAG OG TID følger krigen nøye, og skribentane våre bidreg med reportasjar, kommentarar og analysar. Cecilie Hellestveit, ekspert i folkerett, og Halvor Tjønn, journalist, forfattar og fast skribent i DAG OG TID, bidrar med politiske analysar. Den ukrainske forfattaren Andrej Kurkov har skrive om situasjonen i Ukraina under krigen.
Sjakk har blitt ein populær sport i Noreg på grunn av suksessen til Magnus Carlsen. DAG OG TID skriv om viktige turneringar som Carlsen deltek i, og små forteljingar frå sjakkverda. I DAG OG TID skriv Atle Grønn ei fast sjakkspalte som heiter «Frå sjakkverda», verdas einaste sjakkspalte utan sjakktrekk. I spalta skriv han om sjakk frå ulike innfallsvinklar. Les Atle Grønns spalte nedanfor, og andre artiklar og nyhende frå sjakkverda.
Klima og miljø er høgt prioritert på den politiske dagsordenen. Klimaendringar, naturkatastrofer og konfliktar heng tett saman. Regjeringa er forplikta til å følgje EUs klimamål og redusere norske utslepp med 55 prosent innan 2030.
DAG OG TID følgjer klimaproblematikken både nasjonalt og internasjonalt. Journalistane og
skribentane i DAG OG TID skriv om klima med ulike innfallsvinklar. Per Anders Todal er
oppteken av miljø, natur og klima, og korleis problemstillingar knytte til desse temaa verkar inn
på kvarandre og samfunnet i heilskap. Jon Hustad skriv om klimaspørsmål frå eit politisk og
økonomisk ståstad, til dømes korleis klima verkar inn på energi og straum. Les artiklar om klima
og miljø nedanfor.
I Dag og Tid skriv fleire av skribentane våre om mat og matproduksjon. Dei har alle ulike tilnærmingar til temaet. Dagfinn Nordbø skriv spalta «Matmonsen», ei humorisktisk spalte om eigne matopplevingar. I spalta hans kan du også få gode middagstips. «Innsida» er ei anna spalte der ulike skribentar bidreg kvar veke. Ein av dei, Arne Hjeltnes, reiser rundt og besøker norske matprodusentar og set av fast plass i spalta si til norske matskattar. Siri Helle skriv om matproduksjon og matpolitikk i spalta «Frå matfatet». Helle er utdanna agronom og skriv også om ulike matvarer, plukkar frå kvarandre ingrediensane og samanliknar produkt. Les artiklane nedanfor.
DAG OG TID skriv om Russland og tilhøvet mellom Noreg og Putin-regimet. Journalistane og skribentane våre skriv om russisk utanrikspolitikk, russisk språk og kultur. Eit viktig tema knytt til Russland er krigen i Ukraina. I avisa vår kan du lese kommentarar og artiklar om krigføringa og retorikken knytt til han. Mellom anna trykker DAG OG TID russiske nyhende, slik at lesarane våre får kjennskap til kva informasjon russarane har tilgang til. Den ukrainske forfattaren Andrej Kurkov har tidlegare rapportert direkte frå Ukraina. Halvor Tjønn følgjer utviklinga mellom Russland og Europa, Cecilie Hellestveit, ekspert i folkerett, kommenterer globale konfliktar der Russland er involvert. Fleire av podkastepisodane våre har også handla om Russland. Omsettar Marit Bjerkeng fortel om russisk språk og kultur, journalist i Nordlys og leiar i Barents Press, Amund Trellevik, er intervjua om uavhengig journalistikk i Russland, og Halvor Tjønn har ved fleire høve vore gjest. Alle episodane finn du her.
På grunn av den globale energikrisa har straumen blitt dyrare. Folk flest merkar at straumrekningane auker med tusenvis av kroner. Samstundes aukar prisane på matvarer og transport. DAG OG TID skriv med jamne mellomrom om situasjonen og tiltaka frå regjeringa og næringslivet. Mellom anna skriv DAG OG TID-journalisten Jon Hustad om utfordringane og bakgrunnen for straumkrisa og kva konsekvensar dei auka straumprisane har på samfunnet. Han har også sett på energibehovet i framtida og skrive artiklar om den grøne vendinga. Straumkrisa har vore tema i DAG OG TID-podkasten. Lytt til episoden «Energiåret 2022 med Jon Hustad» her. Artiklar om straum, energi og kraft kan du lese nedanfor.
DAG OG TID skriv om ulike sider ved Ukraina og tilhøvet til Nato og Europa. Størst tyngd har krigen fått. Krigen i Ukraina tok til 24. februar 2022, og journalistane og skribentane våre følgjer situasjonen tett. Cecilie Hellestveit er ekspert i folkerett og bidreg med analysar og kommentarar. Halvor Tjønn skriv om korleis det ukrainske tilhøvet til Russland, Europa og EU endrar seg. Han set også den noverande situasjonen i eit historisk perspektiv. Den ukrainske forfattaren Andrej Kurkov skreiv fleire reportasjar frå Ukraina det første året av krigen. Redaktøren i DAG OG TID, Svein Gjerdåker har besøkt Ukraina etter krigsutbrotet og har skrive frå reisene. I DAG OG TID-podkasten kan du også lytte til tema om Ukraina. Høyr mellom anna intervjuet med forfattar Andrej Kurkov eller lær meir om bakgrunnen for krigen i episoden «Kvifor gjekk Putin til krig mot Ukraina?» Les artiklar om Ukraina nedanfor.
Økonomi har innverknad på alle lag og funksjonar i samfunnet. DAG OG TID publiserer nyhende om finansmarknaden og konsekvensane av økonomiske svingingar. Vi analyserer statsbudsjettet og finanspolitiske tiltak frå regjeringa, men ser også på endringar i næringslivet og på børsen i eit internasjonalt perspektiv. Journalist i DAG OG TID Jon Hustad skriv om økonomisk politikk. Mellom anna ser han på rentepolitikk, grunnrente og statsbudsjettet.
Les artiklar og kommentarar om norsk og internasjonal økonomi nedanfor.
Hjå vassfuglar kan skilnadene i fjørdrakt vera store innanfor éin og same art. Hjå lappspoven har hekkedrakta eit varmt rustbrunt skjær. Nebbet er svakt oppoverbøygt.
Foto: Sveiniung Lindaas
«Forskinga avslører stadig nye bragder som viser uthaldet og styrken til trekkfuglane.»
Hjå vassfuglar kan skilnadene i fjørdrakt vera store innanfor éin og same art. Hjå lappspoven har hekkedrakta eit varmt rustbrunt skjær. Nebbet er svakt oppoverbøygt.
Foto: Sveiniung Lindaas
«Forskinga avslører stadig nye bragder som viser uthaldet og styrken til trekkfuglane.»
Hjå vassfuglar kan skilnadene i fjørdrakt vera store innanfor éin og same art. Hjå lappspoven har hekkedrakta eit varmt rustbrunt skjær. Nebbet er svakt oppoverbøygt.
Foto: Sveiniung Lindaas
«Forskinga avslører stadig nye bragder som viser uthaldet og styrken til trekkfuglane.»
Raudkolibrien veg 3,5 gram og må dagleg ete halvannan til tre gonger si eiga vekt under vanlege kår. Han hekkar i Alaska og overvintrar i Mexico. Trekkruta strekkjer seg over 6000 kilometer.
«Har du sett nøye på korleis småfuglar – sporvar, finkar, songarar eller trastar – rører seg i lufta?»
Raudkolibrien veg 3,5 gram og må dagleg ete halvannan til tre gonger si eiga vekt under vanlege kår. Han hekkar i Alaska og overvintrar i Mexico. Trekkruta strekkjer seg over 6000 kilometer.
«Har du sett nøye på korleis småfuglar – sporvar, finkar, songarar eller trastar – rører seg i lufta?»
Raudkolibrien veg 3,5 gram og må dagleg ete halvannan til tre gonger si eiga vekt under vanlege kår. Han hekkar i Alaska og overvintrar i Mexico. Trekkruta strekkjer seg over 6000 kilometer.
«Har du sett nøye på korleis småfuglar – sporvar, finkar, songarar eller trastar – rører seg i lufta?»
Kamuflasjekunsten til natteramnen er finurleg: Han vel ein reirplass som fjørdrakta harmonerer med. Det kan vera sand, visse lauv eller stein.
Foto via Wikimedia Commons
Kveldknarrar i måneskin
Songen til «kveldknarren», slik natteramnen også vert kalla, minner noko om grashoppesong.
Kamuflasjekunsten til natteramnen er finurleg: Han vel ein reirplass som fjørdrakta harmonerer med. Det kan vera sand, visse lauv eller stein.
Foto via Wikimedia Commons
Kveldknarrar i måneskin
Songen til «kveldknarren», slik natteramnen også vert kalla, minner noko om grashoppesong.
Kamuflasjekunsten til natteramnen er finurleg: Han vel ein reirplass som fjørdrakta harmonerer med. Det kan vera sand, visse lauv eller stein.
Foto via Wikimedia Commons
Kveldknarrar i måneskin
Songen til «kveldknarren», slik natteramnen også vert kalla, minner noko om grashoppesong.
Låvesvala er ein utprega insektetar og jaktar helst i flukt. Dei korte beina eignar seg dårleg til å gå med, men er sterke til å gripe og finne feste.
Foto: Sveinung Lindaas
Låvesvalehale
For å bestemme alder og kjønn hjå ei låvesvale skal ein ty til fargane i fjørdrakta og til lengda på dei ytste halefjørene.
Låvesvala er ein utprega insektetar og jaktar helst i flukt. Dei korte beina eignar seg dårleg til å gå med, men er sterke til å gripe og finne feste.
Foto: Sveinung Lindaas
Låvesvalehale
For å bestemme alder og kjønn hjå ei låvesvale skal ein ty til fargane i fjørdrakta og til lengda på dei ytste halefjørene.
Låvesvala er ein utprega insektetar og jaktar helst i flukt. Dei korte beina eignar seg dårleg til å gå med, men er sterke til å gripe og finne feste.
Foto: Sveinung Lindaas
Låvesvalehale
For å bestemme alder og kjønn hjå ei låvesvale skal ein ty til fargane i fjørdrakta og til lengda på dei ytste halefjørene.
Terner og måsar er to underfamilier av den store måsefamilien, men skil seg vesentleg frå kvarandre i utforming, flukt og levestil. Terner har ei kløft i halen og spisse vengjer.
Foto: Naïd Mubalegh
Makrellterna over vatnet
Gjennom oppveksten var ei av dei sterkaste opplevingane mine å oppdage den fyrste makrellterna blant hettemåsane.
Terner og måsar er to underfamilier av den store måsefamilien, men skil seg vesentleg frå kvarandre i utforming, flukt og levestil. Terner har ei kløft i halen og spisse vengjer.
Foto: Naïd Mubalegh
Makrellterna over vatnet
Gjennom oppveksten var ei av dei sterkaste opplevingane mine å oppdage den fyrste makrellterna blant hettemåsane.
Terner og måsar er to underfamilier av den store måsefamilien, men skil seg vesentleg frå kvarandre i utforming, flukt og levestil. Terner har ei kløft i halen og spisse vengjer.
Foto: Naïd Mubalegh
Makrellterna over vatnet
Gjennom oppveksten var ei av dei sterkaste opplevingane mine å oppdage den fyrste makrellterna blant hettemåsane.
Kortnebbgåsa hekkar på Island, Grønland og Svalbard og overvintrar i Mellom-Europa. Flokkar på trekk rastar gjerne i indre delar av Trondheimsfjorden og Vesterålen.
Foto: Sveinung Lindaas
Korleis finn dei vegen?
Eit vedvarande paradoks når det gjeld fugletrekket, er at det verkar både uforanderleg og fleksibelt på same tid.
Kortnebbgåsa hekkar på Island, Grønland og Svalbard og overvintrar i Mellom-Europa. Flokkar på trekk rastar gjerne i indre delar av Trondheimsfjorden og Vesterålen.
Foto: Sveinung Lindaas
Korleis finn dei vegen?
Eit vedvarande paradoks når det gjeld fugletrekket, er at det verkar både uforanderleg og fleksibelt på same tid.
Kortnebbgåsa hekkar på Island, Grønland og Svalbard og overvintrar i Mellom-Europa. Flokkar på trekk rastar gjerne i indre delar av Trondheimsfjorden og Vesterålen.
Foto: Sveinung Lindaas
Korleis finn dei vegen?
Eit vedvarande paradoks når det gjeld fugletrekket, er at det verkar både uforanderleg og fleksibelt på same tid.
Storspoven er ein stor vadefugl med karakteristisk nedoverbøygd nebb. I Noreg hekkar også syskenarten småspove, som har liknande kroppsfasong.
Foto: Sveinung Lindaas
Mot haust med storspovehoene
Storspoven er ein stor vadefugl med karakteristisk nedoverbøygd nebb. I Noreg hekkar også syskenarten småspove, som har liknande kroppsfasong.
Foto: Sveinung Lindaas
Mot haust med storspovehoene
Storspoven er ein stor vadefugl med karakteristisk nedoverbøygd nebb. I Noreg hekkar også syskenarten småspove, som har liknande kroppsfasong.
Foto: Sveinung Lindaas
Mot haust med storspovehoene
Biletet syner ein vaksen fugl som samlar næring til ungfuglar. Myrsongaren er ein insektetar. Utsjånaden er svært lik utsjånaden til fleire artar han er i slekt med, til dømes røyrsongaren. Hann og hoe er like, men i hekketida kan kjønnet verte bestemt om ein held dei i handa.
Foto: Naïd Mubalegh
Møte med myrsongaren
Biletet syner ein vaksen fugl som samlar næring til ungfuglar. Myrsongaren er ein insektetar. Utsjånaden er svært lik utsjånaden til fleire artar han er i slekt med, til dømes røyrsongaren. Hann og hoe er like, men i hekketida kan kjønnet verte bestemt om ein held dei i handa.
Foto: Naïd Mubalegh
Møte med myrsongaren
Biletet syner ein vaksen fugl som samlar næring til ungfuglar. Myrsongaren er ein insektetar. Utsjånaden er svært lik utsjånaden til fleire artar han er i slekt med, til dømes røyrsongaren. Hann og hoe er like, men i hekketida kan kjønnet verte bestemt om ein held dei i handa.
Foto: Naïd Mubalegh
Møte med myrsongaren
Tårnseglaren drikk også helst medan han er på vengjene. Då flyg han tett på vassyta med ope nebb.
Foto: Sveinung Lindaas
Seglarane som aldri går i land
Tårnseglarar et, drikk, parar seg og søv på vengjene.
Tårnseglaren drikk også helst medan han er på vengjene. Då flyg han tett på vassyta med ope nebb.
Foto: Sveinung Lindaas
Seglarane som aldri går i land
Tårnseglarar et, drikk, parar seg og søv på vengjene.
Tårnseglaren drikk også helst medan han er på vengjene. Då flyg han tett på vassyta med ope nebb.
Foto: Sveinung Lindaas
Seglarane som aldri går i land
Tårnseglarar et, drikk, parar seg og søv på vengjene.
Det er hanngauken som gjel «ko-ko». Både hann og hoe liknar på haukar, med det stripete brystet og den grå overkroppen (eit mindretal av hoer har rustbrun fjørdrakt og liknar heller på tårnfalk eller dvergfalk). Det er uklart kva som er årsakssamanhengen, men dette synest å vera ein fordel for å få tilgang til småfuglreir.
Foto: Mike McKenzie / Wikimedia Commons
Gauken og vertane hans
Røyrsongaren tel blant dei vanlegaste vertane for gauken i Europa og toler som oftast gaukeegg i reiret sitt.
Det er hanngauken som gjel «ko-ko». Både hann og hoe liknar på haukar, med det stripete brystet og den grå overkroppen (eit mindretal av hoer har rustbrun fjørdrakt og liknar heller på tårnfalk eller dvergfalk). Det er uklart kva som er årsakssamanhengen, men dette synest å vera ein fordel for å få tilgang til småfuglreir.
Foto: Mike McKenzie / Wikimedia Commons
Gauken og vertane hans
Røyrsongaren tel blant dei vanlegaste vertane for gauken i Europa og toler som oftast gaukeegg i reiret sitt.
Det er hanngauken som gjel «ko-ko». Både hann og hoe liknar på haukar, med det stripete brystet og den grå overkroppen (eit mindretal av hoer har rustbrun fjørdrakt og liknar heller på tårnfalk eller dvergfalk). Det er uklart kva som er årsakssamanhengen, men dette synest å vera ein fordel for å få tilgang til småfuglreir.
Foto: Mike McKenzie / Wikimedia Commons
Gauken og vertane hans
Røyrsongaren tel blant dei vanlegaste vertane for gauken i Europa og toler som oftast gaukeegg i reiret sitt.
